25 December 2023
The Irrawaddy
မန္တလေး PDF မှ အမျိုးသမီးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ ရှေ့တန်းထွက်လာစဉ်/AFP
အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ် မန္တလေးရွှေမြို့တော်သူ တပ်သားသစ်တဦးသည် စစ်ကောင်စီအပေါ် ဒေါသနှင့် မိခင်၏ တော်လှန်ရေးတောင်းဆိုမှုကြောင့် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုက စစ်ကောင်စီတပ်များကို ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှု ပြုလုပ်ရန် ပြင်ဆင်နေသောတပ်များတွင် ပါဝင်လာသူဖြစ်သည်။
မမိုးမိုးသည် ဗုဒ္ဓဘာသာအများစု မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျား၊ မ အစဉ်အလာအယူအဆကို မှောက်လှန်ပြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များ (PDFs) တွင် အမျိုးသားများနှင့်အတူ လေ့ကျင့်နေထိုင် တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် အမျိုးသမီး ရာပေါင်းများစွာအနက် တဦးဖြစ်သည်။
မမိုးမိုးသည် မြန်မာတွင် ရှားပါးလှသော ဒီမိုကရေစီခေတ်တွင် လူလားမြောက်လာသူဖြစ်ပြီး ထိုခေတ်ကို စစ်တပ်က ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် အဆုံးသတ်လိုက်သောအခါ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို အမြစ်ဖြတ်ရန် ဖွဲ့စည်းလိုက်သည့် ဒါဇင်ပေါင်းများစွာသော PDF တပ်များအနက် တခုသို့ ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။
မမိုးမိုးသည် ကနဦးတွင် စစ်တပ်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများ စီစဉ်သည့်အုပ်စုတခုတွင် လုပ်ကိုင်ခဲ့သော်လည်း စစ်တပ်က လအတန်ကြာ သတ်ဖြတ်နှိမ်နင်းသောအခါ တိုက်ခိုက်ရေးသမားလုပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
“စစ်တပ်ရဲ့ မတရားမှုတွေကို ကျမ သည်းမခံနိုင်တော့ဘူး” ဟု လူဦးရေပိုမိုများပြားသည့် မန္တလေးတိုင်းနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသည့် ရှမ်းပြည်နယ်တွင် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုတခု လုပ်ပြီးနောက် မမိုးမိုးက ပြောသည်။
“သူတို့က အပြစ်မဲ့ အရပ်သားတွေကို သတ်နေတယ်။ ကျမတိုက်ပွဲဝင်ရတဲ့ အဓိကအကြောင်းရင်းက ကျမရဲ့ဒေါသပဲ” ဟု သူကပြောသည်။
အတူတိုက်ခိုက်ကြရန် ဖိတ်ခေါ်သည့် မန္တလေး PDF တွင် သူငယ်ချင်းများရှိကြောင်း ဒေါင်းပုံလက်မောင်းတံဆိပ် တပ်ဆင်ထားသည့် တပ်ဖွဲ့၏ပြောက်ကျားဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်ထားသော မမိုးမိုးက ပြောသည်။
“ကျမကို မန္တလေးမှာမွေးတာ။ ကျမက မန္တလေးသူ။ ဒါကြောင့် မန္တလေး PDF ကို ဝင်လိုက်တာ” ဟု သူကပြောသည်။
လုံခြုံရေးအတွက် အမည်ပြောင်းထားသည့် မမိုးမိုးသည် မန္တလေး PDF မှ အမျိုးသမီး ၁၀၀ ခန့်အနက် တဦးဖြစ်ပြီး မန္တလေး PDF သည် ရှမ်းပြည်နယ်နှင့် မန္တလေးတိုင်းတွင် စစ်ကောင်စီကို ပုံမှန် တိုက်ခိုက်နေသည်။
မမိုးမိုးနှင့် အခြားအမျိုးသမီးများသည် မန္တလေး PDF ၏ သုံးပုံတပုံခန့်ရှိပြီး စစ်ကောင်စီစခန်းများအပေါ် ပစ်ချနိုင်သည့် ဗုံးများကို သယ်ဆောင်နိုင်သော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းသုံး ဒရုန်းများ လွှတ်တင်ပြီး စစ်တပ်၏ လေကြောင်းလွှမ်းမိုးမှုကို စိန်ခေါ်ကြသည်။
“စစ်တပ်ရဲ့ ပစ်မှတ်ပေါ် တိုက်ရိုက်ဗုံးချနိုင်ရင် တနေကုန် နေလို့အရမ်းကောင်းတယ်။ ကျမကို စိတ်အား တက်ကြွစေတယ်” ဟု သူကပြောသည်။
“ကျမဘာလုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာ ကောင်းကောင်းပြဖို့ ဒရုန်းတိုက်ခိုက်ရေးတာဝန်တွေ အများကြီး လိုချင်တယ်” ဟုလည်း မမိုးမိုးက ပြောသည်။
အမျိုးသမီးရဲဘော်များသည် အဖိုးတန်သော တပ်ဖွဲ့ဝင်များဖြစ်ကြောင်း သက်သေပြနိုင်ခဲ့သည်ဟု ဒရုန်းစစ်ဆင်ရေး တာဝန်ခံအမျိုးသား တိုက်ခိုက်ရေးသမား ကိုစိုးသူရဇော်က ပြောသည်။
“အမျိုးသမီးတွေရဲ့စွမ်းရည်ကို ကျနော်တို့ ယုံကြည်တယ်။ အမျိုးသမီးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ စွမ်းရည်ကို အကောင်းဆုံး ဘယ်လိုသုံးမလဲလို့ ကျနော်တို့ စဉ်းစားတဲ့အခါ သူတို့ဟာ ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့နဲ့ အသင့်တော်ဆုံးဖြစ်တယ်လို့ ကျနော်တို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်” ဟု ၎င်းကပြောသည်။
အိမ်အပြန်
မန္တလေး PDF မှ အမျိုးသမီးရဲဘော်များသည် ကင်းလှည့်ခြင်းနှင့် ဆေးဝန်ထမ်းအဖြစ် လုပ်ကိုင်ခြင်း အပါအဝင် အခြားတာဝန် အများအပြားကိုလည်း ထမ်းဆောင်ကြသည်။
တိုက်ခိုက်ရေး ဘောင်းဘီများနှင့် တီရှပ်များ ဝင်ဆင်ထားကြသည့် အမျိုးသမီးတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် နည်းပြများက စူးရှသော ဝီစီ မှုတ်လိုက်သောအခါ ဖုန်ထူသော ပြေးလမ်းတွင် နံနက်ခင်း အပြေးလေ့ကျင့်ကြသည်။
တိုက်ခိုက်ရေး ဘောင်းဘီများနှင့် တီရှပ်များ ဝင်ဆင်ထားကြသည့် အမျိုးသမီးတပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် နည်းပြများက စူးရှသော ဝီစီ မှုတ်လိုက်သောအခါ ဖုန်ထူသော ပြေးလမ်းတွင် နံနက်ခင်း အပြေးလေ့ကျင့်ကြသည်။
ထို့နောက် ၎င်းတို့သည် စားသောက်ဆောင်တွင် ထမင်းနှင့်အသားဟင်းပါသည့် ထမင်းတနပ်မစားမီ ထိုင်ထ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ကြသည်။
အမျိုးသမီးများသည် မန္တလေး PDF ကို ငွေကြေးထောက်ပံ့ရေးနှင့် စားနပ်ရိက္ခာစီစဉ်ပေးသည့် စီမံအုပ်ချုပ်ရေး ဌာနတွင်လည်း လုပ်ကိုင်ကြသည်။
လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု လေ့ကျင့် အချက်ပေးသံ ကြားသောအခါ လက်ပ်တော့ ကွန်ပျူတာများနှင့် စာရွက်များ ပြန့်ကျဲနေသည့် ရုံးခန်းစားပွဲတခုတွင် အမျိုးသမီး အုပ်စုတစုသည် အလုပ်များနေကြပြီး အနီးရှိ ကတုတ်ကျင်းများတွင် အကာအကွယ်ယူရန် ဖိုင်များကို ကိုင်ပြီး ပြေးထွက်ကြသည်။
အခြား ကတုတ်ကျင်းတခုတွင် အမျိုးသမီးရဲဘော်များသည် ထိုင်ပြီး ရိုင်ဖယ်သေနတ်များကို ဖြုတ်ကာ အဝတ်စုတ်နှင့် ဆီဖြင့် သန့်ရှင်းရေးလုပ်ပြီး တပ်ဖွဲ့၏ အဖိုးတန်သော လက်နက်များကို အကောင်းဆုံး အနေအထားဖြစ်အောင် လုပ်ဆောင်နေသည်။
မကြာသေးမီ ရက်သတ္တပတ်များအတွင် မန္တလေး PDF သည် ရှမ်းပြည်နယ်မှ ညီနောင်မဟာမိတ် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့သုံးခု၏ တိုက်ပွဲများတွင် ပါဝင်ကြသည်။
တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာခြင်းသည် မန္တလေး PDF မှ အမျိုးသမီး ဆေးဝန်ထမ်းများအတွက် ပိုမို အလုပ်များလာခြင်း ဖြစ်သည်။
တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားလာခြင်းသည် မန္တလေး PDF မှ အမျိုးသမီး ဆေးဝန်ထမ်းများအတွက် ပိုမို အလုပ်များလာခြင်း ဖြစ်သည်။
နေအိမ်တလုံးပြင်ပတွင် ချထားသည့် ကုတင်တလုံးနှင့် ဆေးပုလင်းအနည်းငယ် တင်ထားသည့် လက်တွန်းလှည်းတခုသာပါသော ကျန်းမာရေး စခန်းတခုတွင် ဆရာဝန်နှင့် သူနာပြုတဦးသည် ဒဏ်ရာရ တော်လှန်ရေးရဲဘော်တဦး၏ ဒဏ်ရာကို ပြန်လည်သန့်စင် ဆေးထည့်ပေးနေသည်။
စခန်း၏နောက်ဘက် နေ့လယ်ခင်းနှောင်းပိုင်း နေရောင်အောက်တွင် အမျိုးသမီးအများအပြားသည် မီးပုံပတ်လည်တွင် ထိုင်နေပြီး သစ်ပင်များအကြား အဝတ်လှန်းကြိုးတန်းများ သွယ်ထားကာ စားပွဲတခုတွင် ရိုင်ဖယ်သေနတ်များကို ထောင်ထားကြသည်။
အမျိုးသမီးနှစ်ဦးသည် သေနတ်များကိုင်ပြီး ကင်းလှည့်နေကာ အလင်းရောင်နည်းလာချိန်တွင် သစ်တောများကို စောင့်ကြည့်နေကြသည်။
၎င်းတို့သည် ပြောက်ကျားဝတ်စုံ အပြည့်အစုံ ဝတ်ဆင်ထားပြီး ၎င်းတို့ ဝတ်စုံမှ လက်မောင်းတံဆိပ်နီနှင့် လိုက်ဖက်သည့် နှုတ်ခမ်းနီများ ဆိုးထားကြသည်။
ညရောက်လာသောအခါ သူတို့သည် ဖုန်းမီးအလင်းရောင်ဖြင့် ထမင်းစားရန် မီးပုံဘေးတွင် စုဝေးပြီး အိမ်အကြောင်း ပြောကြသည်။
ထိုနေရာသည် မမိုးမိုးအနေဖြင့် အိမ်တွင် သူချန်ထားခဲ့သူများအကြောင်းကို စဉ်းစားမိတတ်သောနေရာ ဖြစ်သည်။
“အမေနဲ့ ဖုန်းပြောတိုင်း အမေက ‘ငါ့သမီး အမေတို့အဆင်ပြေတယ်၊ တော်လှန်ရေးပြီးရင် အိမ်ပြန်လာ’ လို့ ပြောတယ်” ဟု မမိုးမိုးက ပြောသည်။
“တခါတခါ အိမ်ကို သတိရတယ်” ဟု သူကပြောသည်။
“အမေနဲ့ ဖုန်းပြောတိုင်း အမေက ‘ငါ့သမီး အမေတို့အဆင်ပြေတယ်၊ တော်လှန်ရေးပြီးရင် အိမ်ပြန်လာ’ လို့ ပြောတယ်” ဟု မမိုးမိုးက ပြောသည်။
“အမေ့စကားကို သတိရတိုင်း ကျေနပ်နေမိတယ်” ဟု သူကပြောသည်။
(AFP ပါ ‘I’m a Mandalay Girl’: Teenage Soldier Fights on Myanmar’s Front Lines ကို ဘာသာပြန်သည်။)
04 April 2025
31 March 2025
30 March 2025
17 March 2025
17 March 2025
Progressive Voice is a participatory rights-based policy research and advocacy organization rooted in civil society, that maintains strong networks and relationships with grassroots organizations and community-based organizations throughout Myanmar. It acts as a bridge to the international community and international policymakers by amplifying voices from the ground, and advocating for a rights-based policy narrative.