အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားေသာေဒသမ်ားမွ အသိအျမင္၊ သေဘာထားမ်ားႏွင့္ အေလ့အထမ်ား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း
Saferworld ႏွင့္ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူျပဳ ကြန္ယက္တို႕သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မွစတင္ကာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေတာင္ပိုင္းရွိ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား ရင္ဆိုင္ေနခဲ့ရေသာ ပဋိပကၡ ႏွင့္ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အဓိကျပႆနာမ်ားအား ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ ပိုမိုျငိမ္း ခ်မ္းမႈႏွင့္ အတူ တရားမွ်တျပီး လံုျခံဳေသာ လူမႈ၀န္းက်င္မ်ား ရရွိႏိုင္ရန္ ေဒသတြင္းမွ ေမာင္းႏွင္ေသာ အားထုတ္မႈမ်ားအား ပံ့ပိုးႏိုင္ရန္ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ၾက ပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းရွိ ကရင္အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းထား ေသာ အၾကီးမားဆံုး ကြန္ယက္ တစ္ခုျဖစ္သည့္ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူျပဳ ကြန္ယက္တြင္ ပါ၀င္သည့္ အဖြဲ႕၀င္မ်ားသည္ ေဒသတြင္း ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအား စြမ္းရည္ျမင့္ တင္ေပးျခင္းႏွင့္ ကရင္ေဒသမ်ားတြင္ေရရွည္တည္တံ့ျပီး သာတူညီမွ်ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ တင္ျပေတာင္းဆိုျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ စုေပါင္းအားျဖင့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ား စြာေသာ အေတြ႕အၾကံဳမ်ား ရွိထားၾကပါသည္။ Saferworld သည္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတားဆီးကာကြယ ္ ေရးႏွင့္ လူ႕ဘ၀မ်ား ပိုမိုလံုျခံဳေစေရး လုပ္ငန္းမ်ားအား မိတ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတကာအေတြ႕အၾကံဳမွာ ဆယ္စုႏွစ္ ၃ ခုၾကာ ရွိခဲ့ျပီး ၄င္း အေတြ႕အၾကံဳမ်ားအေပၚအေျခခံ၍ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွစတင္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း စတင္၀င္ ေရာက္ လာခဲ့ပါသည္။
လံုျခံဳေရး၊ တရားေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၀န္ေဆာင္မႈတို႕အား မည္သို႕ ပံ့ပိုးေပးေနသည္၊ ျပည္သူမ်ားမွ မည္သုိ႕ရရွိခံစားေနရသည္တို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေရရွည္တည္တံ့ ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိႏိုင္ရန္ အဆံုးအျဖတ္ေပးမည့္ ရႈပ္ေထြးလွေသာ အေၾကာင္း အရာ မ်ားထဲမွ အဓိကေနရာတြင္ ရွိေနပါသည္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ Saferworld ႏွင့္ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္း ေရး အေထာက္အကူျပဳကြန္ယက္္တို႕ ပထမဆံုးအျဖစ္ မိတ္ဖက္လုပ္ ေဆာင္မႈ စတင္ခဲ့ျပီး၊ ၄င္းမိတ္ဖက္လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ လံုျခံဳေရး၊ တရားေရးႏွင့္ အုပ္ ခ်ဳပ္ေရး တည္ေဆာက္ပံုအား ေျပာင္းလဲမႈျပဳလုပ္ရန္ အားစုိက္ထုတ္မႈမ်ား မပါရွိပဲ၊ ပိုမို သိသာလာျပီး၊ ၄င္းမိတ္ဖက္မႈ ရည္ရြယ္ခ်က္အား ဆက္လက္ ထားရွိခဲ့ပါသည္။ Saferworld ႏွင့္ ကရင္ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူျပဳကြန္ယက္တို႕မွ ျပည္သူမ်ား ပိုမိုလံုျခံဳမႈႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈမ်ား ရရွိေစရန္ ၆ ႏွစ္ၾကာ ၾကိဳးပမ္းခဲ့မႈမ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အေနျဖင့္ ျပည္သူ မ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားအား ဘက္စံုလြမ္းျခံဳမႈရွိျပီး ထိေရာက္ေသာ ပံ့ပိုးမႈမ်ား ႏွင့္ တာ၀န္ခံ မႈ၊ တာ၀န္ယူမႈမ်ားရွိေစရန္ အာဏာပိုင္မ်ားအား တင္ျပျခင္းႏွင့္ လြမ္းမိုးမႈ ျပဳျခင္းလုပ္ငန္း မ်ားအတြက္ အေထာက္ အကူ ျဖစ္ေစခဲ့ပါသည္။
ယခု အသိအျမင္၊ သေဘာထားမ်ားႏွင့္ လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္မႈဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္မႈ လုပ္ငန္း သည္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရႏွင့္ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးတို႕ အၾကားရွိ သမိုင္း၀င္အျဖစ္ဆံုးေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထိခိုက္ခံစား ခဲ့ၾကရေသာ ေဒသ တြင္း သာမာန္ျပည္သူမ်ား၏ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားအား ပိုမိုနားလည္ လာေစရန္ ရည္ရြယ္ ခဲ့ပါသည္။ ၄င္းသည္ ပဲခူး၊ ကရင္၊ မြန္ႏွင့္ တနသၤာရီေဒသမ်ားရွိ အပစ္ခတ္ ရပ္စဲထားေသာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားမွ က်ပန္းစနစ္ျဖင့္ေရြးခ်ယ္ထားေသာ ေက်းရြာ ၇၂ ရြာမွ ေျဖဆိုသူ ၂၀၂၀ ဦးေက်ာ္တို႕၏ အေတြ႕အၾကံဳအေပၚ ေလ့လာ သံုးသပ္ ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေတြ႕ရွိ ခ်က္မ်ားသည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ပိုင္နက္နယ္ေျမ အေျခအေနမ်ား အၾကားရွိ နက္နဲရႈပ္ေထြး မႈမ်ားႏွင့္ ၄င္းအေျခအေနမ်ားသည္ ရွည္လ်ားေသာ ပဋိပကၡ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ အေထာက္အပံ့ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပင္ကိုအားျဖင့္ မည္သို႕ခ်ိတ္ဆက္ ေနၾကသည္ကို လည္း ပံုေဖာ္ထားပါသည္။
ယခုအစီအရင္ခံစာတြင္ ပါ၀င္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားသည္ နက္နဲသိမ္ေမြ႕ေသာ အကဲ ဆတ္မႈႏွင့္ ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားရွိေနေသာ္လည္း၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အေနျဖင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံအစိုးရ၊ ကရင္အမ်ိဳးသားအစည္းအရံုးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီေပးေရး အသိုင္း အ၀ိုင္းမ်ားသို႕ အၾကံျပဳေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေရွ႕ေတာင္ပိုင္းရွိ အပစ္ခတ္ရပ္စဲထားေသာ ကရင္ေဒသမ်ားမွ ပဋိပကၡႏွင့္ မလံုျခံဳမႈမ်ား၏ အရင္းအျမစ္မ်ား အား ေျဖရွင္းရာတြင္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစရန္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။