စစ်ကောင်စီကြောင့် ကိုယ်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းခဲ့ရသည့် ကိုလျှံဖြိုးအောင် ဒီတကြိမ် လွတ်မြောက်မှု၌ မပါခဲ့ပြန်

04 July 2021

အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ် နည်းပညာကျောင်းသား ကိုလျှံဖြိုးအောင် / CJ

“ခံစားရတဲ့ ခံစားချက်က တော်တော်တော့ ဆိုးတယ်။ ကျနော်တို့က မျှော်လင့်တကြီးနဲ့ အခြား မလွတ်သေးတဲ့ မိဘတွေနဲ့ အတူ ညတော်တော် နောက်ကျတဲ့အထိ စောင့်နေတာ”

မနက် ၉ နာရီကတည်းကနေ လျှံဖြိုးအောင် လွတ်မြောက်ဖို့ စောင့်နေပေမယ့် ပါမလာခဲ့တဲ့ ခံစားချက်ကို ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ့ အစ်ကို ကိုပြည့်ဖြိုးဟိန်းက ရင်ဖွင့်ပါတယ်။

ဆိုးရွားလှတဲ့ ကျန်းမာရေး အခြေအနေ၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ထိခိုက်မှုတွေကြောင့် သူ့ညီကို ဒီတခေါက်မှာ အများနဲ့အတူ လွှတ် ပေးလိမ့်မယ်လို့ တထစ်ချ မျှော်လင့်ထားပေမယ့် မပါလာခဲ့ဘူးလို့ သူက ဆိုပါတယ်။

ဇွန်လ ၃၀ ရက်က အကျဉ်းသားတွေ ထောင်နဲ့ချီပြီး လွှတ်မယ်လို့ သတင်းတွေ ထွက်ပေါ်လာတာကြောင့် ကိုလျှံဖြိုးအောင် ရဲ့ အစ်ကိုနဲ့ မိဘတွေဟာ မကွေး အကျဉ်းထောင်ရှေ့မှာ နံနက် ၉ နာရီလောက်ကတည်းက အများသူငါလို သွားရောက် စောင့်ဆိုင်းနေခဲ့တာပါ။

မကွေးနည်းပညာ တက္ကသိုလ်၊ မြို့ပြ အင်ဂျင်နီယာ ဘာသာရပ်၊ ဒုတိယနှစ် ကျောင်းသားတဦး ဖြစ်တဲ့ အသက် ၂၂ နှစ်အရွယ် ကိုလျှံဖြိုးအောင်ဟာ မကွေးမြို့ပေါ်မှာ မတ် ၂၇ ရက်က ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ စစ်အာဏာရှင် ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲကို စစ်ကောင်စီက အကြမ်းဖက် ပစ်ခတ်ဖြိုခွင်းခဲ့တာကြောင့် ကိုယ်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းခဲ့တာပါ။

အဲဒီဖြစ်စဉ် အပြီးမှာ သူဟာ မျက်လုံးတဖက်ကို လုံးဝ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသလို ညာဘက်လက်ပြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါတင် မကသေးဘဲ ခြေထောက် ၂ ဖက်ကလည်း လမ်းကောင်းကောင်း မလျှောက်နိုင်တော့တာကြောင့် တပ်မတော်ဆေးရုံမှာ အကျယ်ချုပ်နဲ့ ဆေးကုသခံယူခဲ့ရပါတယ်။

သူဟာ ပြည်တည်နေတဲ့ မျက်လုံးကို ခွဲစိတ်ကုသဖို့ လိုအပ်နေပေမယ့် စစ်ကောင်စီက တော့ သူ့ကို ယနေ့အထိ ထောင်သွင်း အကျဉ်းချထားပြီး အမှု ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကို ဧပြီလအတွင်းက ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) ဖြင့် စတင် တရားစွဲခဲ့ပြီး မကွေးအကျဉ်းထောင်မှာ ချုပ်နှောင်ထား ခဲ့ပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း သူတို့မျှော်လင့်နေတဲ့ သူတို့ရဲ့သား၊ သူတို့ရဲ့ ညီဟာ ထောင်ဗူးဝကနေ မထွက်လာနိုင်ခဲ့ပါဘူး။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်နဲ့ အမှုတွဲတူ ဖြစ်တဲ့ အဖော် ၂ ဦးက လွတ်မြောက်ခဲ့သလို အမှုရင်ဆိုင်စဲသူ ၃၆ ဦး လွတ်မြောက်လာရာမှ ကိုလျှံဖြိုးအောင် မပါဝင်ခဲ့ပါဘူး။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ့ ကွယ်သွားတဲ့ မျက်လုံးထဲမှာ ရှိနေတဲ့ ယမ်းအဆိပ်ကြောင့် အခြားမျက်လုံးတဖက်ကပါ နာကျင်နေ တယ် လို့ သူ့မိသားစုဝင်တွေက ဆိုပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း စစ်ကောင်စီဟာ ဒါကိုလျစ်လျူရှုပြီး ဆက်လက်ပြီး ချုပ်နှောင်ထား တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူ့ကို ဆေးကုသခွင့်နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အာမခံ ရရှိနိုင်ဖို့ အတွက် မိသားစုက ကြိုးစားနေပါတယ်။

“သူ့ဆေးကုသခွင့် ကျန်းမာရေး အာမခံကို လျှောက်ထားဖို့အတွက် ၁ ရက်က စာတင်တာပေါ့။ သူ့ကို ကျန်းမာရေး ကုသခွင့် အတွက်ကို အချုပ်လွတ် ထုချေခွင့် ပေးပါရန်ကို တင်ပြထားတာပေါ့။ အဲဒီလျှောက်ထားချက်ကို လက်ခံလား၊ လက်မခံလား ဆိုတာ ၈ ရက်မှာ အမိန့်ချမှာပေါ့” လို့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ့ အစ်ကိုဖြစ်သူက ဆိုပါတယ်။

တကယ်တမ်းမှာ ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းနေပြီဖြစ်တဲ့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကို ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်ထားမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြည်တွင်း ပြည်ပကနေ ဝေဖန်မှုတွေ အများအပြား ရှိနေပါတယ်။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်အပေါ် အကြမ်းဖက်မှုတွေကို အဆုံးသတ်ဖို့၊ အရေးပေါ်ဆေးကုခွင့်တွေကို ချက်ချင်း ခွင့်ပြုပေးဖို့ ကုလသမဂ္ဂ ရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ် Tom Andrews က သူ့ရဲ့ တွစ်တာ အကောင့်ကနေ ထုတ်ဖော် ပြောဆိုထားပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံဟာ မသန်စွမ်းသူများ အခွင့်အရေး ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရေး ဥပဒေလို ဥပဒေတွေ အခိုင်အမာ ပြဋ္ဌာန်းထားပြီး ဖြစ်တဲ့အပြင် ကုလသမဂ္ဂ မသန်စွမ်းသူများရဲ့ အခွင့်အရေးများဆိုင်ရာ သဘောတူ စာချုပ်ကိုလည်း လက်မှတ်ရေးထိုးထား နိုင်ငံ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း မသန်စွမ်းသူတယောက်ရဲ့ ဆေးကုသခွင့်ကို စစ်ကောင်စီက လျစ်လျူရှုနေပါတယ်။ အဲဒီလို မသန်စွမ်းဖြစ် အောင်လည်း စစ်ကောင်စီကပဲ လုပ်ဆောင်ခဲ့တာဖြစ်တာကြောင့် အင်မတန်ကို လူသားမဆန်တဲ့ လုပ်ရပ်ဖြစ်တယ်လို့ လူ့အဖွဲ့ အစည်းကတော့ ဝေဖန်နေပါတယ်။

မသန်စွမ်းသူကို ဆက်လက်ပြီး ဆေးကုသခွင့်ပေးဖို့ ကိုယ်တိုင်လည်း မသန်စွမ်းအဖွဲ့အစည်း တခုဖြစ်တဲ့ ရွှေမင်းသားဖောင် ဒေးရှင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးမြတ်သူဝင်းက မေတ္တာရပ်ခံ ထားပါတယ်။

ဆေးကုသခွင့်၊ ဆက်လက်ခံယူခွင့် အပြည့်အဝ ရှိပါတယ်။ ဆေးဝါးကုသခွင့် ဆက်လက်ပေးဖို့ကို မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ် လို့ သူက ဆိုပါတယ်။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်နဲ့ အမှုတွဲတူများ လွတ်လာသလို မသန်စွမ်းတယောက် ဖြစ်နေပြီဖြစ်တဲ့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကိုတော့ လွှတ်ပေး လိမ့်မယ်အထင်နဲ့ ထောင်ကနေ လွှတ်သမျှ လူအားလုံးကုန်သွားတဲ့အထိ မျှော်လင့်တကြီးနဲ့ စောင့်နေခဲ့တယ်လို့ သူတို့မိသားစု ရဲ့ အဖြစ်ကိုလည်း ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ့ အစ်ကိုက ဆက်ပြောပြပါသေးတယ်။

“ဘယ်အချိန်မှာ ပိုပြီး စိတ်ထိခိုက်လည်းဆိုတော့ လျှံဖြိုးအောင်နဲ့ အတူတူ သုံးယောက်ထဲမှာ ၂ ယောက်က လွတ်လာ တော့ အဲဒီကလေးတွေက ဘယ်လိုပြောလဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ နာမည်တွေ ခေါ်တော့တောင် လျှံဖြိုးအောင်က ပြောနေ တာ။ ငါလည်း ပါလောက်တယ်။ ငါ့ကို အထုပ်လေးတွေ ဝိုင်းပြင်ပေးခဲ့ဦး ဆိုပြီး ပြင်ခဲ့ပြီး ထွက်လာခဲ့တာ ဆိုတော့ ကျနော် တို့က မျှော်လင့်တကြီးနဲ့ အခြား မလွတ်သေးတဲ့ မိဘတွေနဲ့အတူ ညတော်တော် နောက်ကျတဲ့အထိ စောင့်နေတာ” လို့ သူက ဆိုပါတယ်။

လွတ်မြောက်လာတဲ့သူ နှစ်ဦးဟာ ကိုလျှံဖြိုးအောင်နဲ့ အတူ ၃ ယောက် တခန်းထဲ နေရပြီး အပေါ့အပါးကကအစ အဝတ်အစား တွေလည်း ကူညီ လျှော်ဖွတ်ပေးနေတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ ထောင်တွင်းဆေးခန်း သွားပြရင်လည်း ထောင်ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ အတူ တွဲပို့ပေးတဲ့သူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီနေ့ကတော့ သူတို့ ၃ ယောက်အတူ လွတ်မယ်ထင်လို့ အထုပ်တွေလည်း တူတူ သိမ်းထားခဲ့ကြပါသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် လည်း ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းနေပြီဖြစ်တဲ့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကိုတော့ ထောင်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီက ချန်ရစ်ခဲ့ပါတယ်။

“သူငယ်ချင်း နှစ်ယောက်ဟာ ကိုလျှံဖြိုးအောင် အထုပ်လည်း ပြင်ပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကလည်း သူတို့ကို မင်း တို့ အရင်သွားလိုက် ငါက ဒုက္ခိတဆိုတော့ နောက်မှ သူတို့အစီအစဉ်နဲ့ လာခေါ်မယ်နဲ့ တူတယ်။ အပြင်မှာ အဖေတို့ အမေတို့ တွေ့ရင်ပြောလိုက် ငါလည်း လွတ်တယ် ခဏစောင့်နေလို့ မှာလိုက်တယ်” လို့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ အစ်ကိုက ပြန်ပြောပြပါ တယ်။

ဒါကြောင့်လည်း သူတို့ဟာ မိုးကြီးစုန်းစုန်းချုပ်တဲ့ ည ၉ နာရီလောက်အထိ မျှော်လင့်တကြီးနဲ့ မကွေးထောင်ရှေ့မှာ သူတို့မိသားစု စောင့်နေခဲ့တာပါ။

ဒါပေမယ့် သူတို့ မျှော်လင့်ချက်တွေဟာ ထောင်ရှေ့မှာ တဖြည်းဖြည်း လျော့နည်းသွားတဲ့လူတွေလိုပဲ တဖြည်းဖြည်း အားနည်း ပျောက်ကွယ်သွားရပါတော့တယ်။ စစ်ကောင်စီဟာ သူတို့ကို တော်လှန် တိုက်ခိုက်ဖို့ရာ အတွက် စိတ်ဓာတ်အင်အားကလွဲလို့ ဘာမှ မကျန်တော့တဲ့ မသန်စွမ်းသူ တယောက်ကိုတောင် လွှတ်ပေးဖို့ အစီအစဉ်ရှိပုံ မရခဲ့ပါဘူး။

ကိုလျှံဖြိုးအောင်ဟာ အခုထိတော့ သူရဲ့ မသန်စွမ်းသူ အခွင့်အရေး၊ ဥပဒေအကာအကွယ်စတဲ့ တရားဝင်ရပိုင်ခွင့်တွေ အကုန် လုံး ဆုံးရှုံးနေဆဲဖြစ်ပြီး မကွေးထောင်ကနေ လွတ်မြောက်ခွင့်ရဖို့ အပြင်းအထန် ကြိုးစားနေရတုန်းပါ။

တဖက်မှာလည်း မျက်လုံးဒဏ်ရာဟာ ကိုက်ခဲနေဆဲ ဖြစ်တဲ့အပြင် ခြေထောက်တွေကလည်း လမ်းလျှောက်တာနဲ့ ယမ်းဆိပ် ပြန်တက်နေဆဲ ဖြစ်တာကြောင့် ကျန်းမာရေးအရလည်း အင်မတန် ဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေကို ရင်ဆိုင်နေရဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ မိသားစုဝင်က ပြောပါတယ်။

သူ့ရဲ့ မိသားစုကတော့ ကျန်းမာရေး ပြုစုစောင့်ရှောက်ဖို့ မဖြစ်မနေ လိုအပ်နေတဲ့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ကို ကိုယ်ချင်းစာတရားနဲ့ အမြန် ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ပဲ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။

ဒါပေမယ့်လည်း သူတို့ မျှော်လင့်ချက်တွေ အကောင်အထည် ပေါ်လာပါ့မလား ဆိုတာ ခုထိတော့ မရေရာသေးပါဘူး။ စစ် ကောင်စီဟာ သူတို့ကို တော်လှန် တိုက်ခိုက်ရင်း ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းခဲ့ရပြီ ဖြစ်တဲ့သူတဦးကို စိတ်ဓာတ်ရေးရာပါ ရိုက် ချိုးနေတာ ဖြစ်တယ်လို့ ကိုလျှံဖြိုးအောင်ရဲ့ အစ်ကိုက ပြောလိုက်ပါတယ်။

“အရမ်း စိတ်ဓာတ်မာပါတယ်ဆိုတဲ့ ညီလေး အဲဒီနေ့က အဖြစ်အပျက်ကြောင့် ဘယ်လောက် ခံစားရမလဲ ဆိုတာ နှလုံးသား ရှိသူတိုင်း ခံစားရပါတယ်။ အခုဟာက စိတ်ဓာတ်ကိုပါ ရိုက်ချိုးသလိုပါပဲ” လို့ အစ်ကိုဖြစ်သူ ကိုပြည့်ဖြိုးဟိန်းက ဆိုပါတယ်။

Original Post: The Irrawaddy

Announcements

04 April 2025

Network for Human Rights Documentation – Burma , Progressive Voice , FORUM-ASIA

Myanmar: Human Rights Council condemns the junta, responds to the earthquake, and calls to end sale and supply of arms and jet fuel

13 March 2025

Progressive Voice

Job Vacancy: Administrative and Finance Assistant

28 February 2025

Asian NGO Network on National Human Rights Institutions , CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar)

Open letter: Removal of the membership of the dis-accredited Myanmar National Human Rights Commission from the Southeast Asia National Human Rights Institution Forum

25 February 2025

Progressive Voice

သတင်းထုတ်ပြန်ကြေညာချက် – တရားမျှတမှုဆီရှေးရှုလျက် အာဂျင်တီးနားတရားရုံး၏ ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ပြန်မှုကို ကြိုဆိုထောက်ခံ

25 February 2025

Progressive Voice

Press Statement: Argentine Court’s arrest warrants are welcome progress towards justice

Progressive Voice is a participatory rights-based policy research and advocacy organization rooted in civil society, that maintains strong networks and relationships with grassroots organizations and community-based organizations throughout Myanmar. It acts as a bridge to the international community and international policymakers by amplifying voices from the ground, and advocating for a rights-based policy narrative.

Quick Links

Social Links

Website by Bordermedia