၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၁၃ ရက်၊ ရန်ကုန်

နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့တွင်ကျင်းပမည့် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများတွင် ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ (People’s Alliance for Credible Elections – PACE) ကို စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများပြုလုပ်ရန် ခွင့်မပြုကြောင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်က ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့ရက်စွဲဖြင့် အကြောင်းပြန်ခဲ့ပါသည်။ ဤဆုံးဖြတ်ချက်သည် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို စောင့်ကြည့်လေ့လာရန် ပြင်ဆင်ထားသည့် PACE အဖွဲ့၏ လုပ်ငန်းစဉ်ကြီးတစ်ခုလုံးကို ကြီးမားသည့် အဟန့်အတားဖြစ်စေခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် ကော်မရှင်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ် ပွင့်လင်းမြင်သာမှု၏ အခြေခံစံနှုန်းတစ်ခုဖြစ်သည့် အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းများ၏ စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုကို ကန့်သတ်လိုက်ခြင်းဖြစ်သဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်၏ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် သမာသမတ်ကျမှုတို့အပြင် ရွေးကောက်ပွဲအလွန်ကာလ နိုင်ငံရေးတည်ငြိမ်မှုအပေါ် မလိုလားအပ်သည့် သက်ရောက်မှုများ ရှိလာမည် ကို အထူးပင် စိုးရိမ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် လာမည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်ဖြင့် အောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေးအတွက် ကော်မရှင်အနေဖြင့် ပြည်တွင်းရှိအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများအားလုံး ရွေးကောက်ပွဲတွင် လွတ်လပ်စွာ ပါဝင် စောင့်ကြည့်လေ့လာခွင့်ပြုရန် ဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

PACE အဖွဲ့အနေဖြင့် လာမည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၂၉၀၀ ခန့်အသုံးပြုကာ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် စောင့်ကြည့်နိုင်ရန်အတွက် ပြင်ဆင်ထားပြီး ရွေးကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်လေ့လာခွင့်ကို ဇူလိုင်လ ၁၄ ရက်နေ့က ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံ တွင်လျှောက်ထားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ယခုနှစ်အစောပိုင်းမှစ၍ PACE အဖွဲ့အနေဖြင့် ပြည်ထောင်စုမှတ်ပုံတင်အဖွဲ့တွင် ပြည်တွင်းအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းအနေဖြင့် အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင်ရန် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ထံတွင် ထောက်ခံချက်တောင်းခံခဲ့ပါသည်။ PACE အဖွဲ့၏ လုပ်ငန်းစဉ်များမှာ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို ပူးပေါင်းကူညီခြင်းမဟုတ်ဘဲ စောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်းသာဖြစ်သည် ဆိုသည့်အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ကော်မရှင်က ထောက်ခံချက်ပေးရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် PACE အဖွဲ့အနေဖြင့် နိုင်ငံတကာ အထောက်အပံ့များရယူထားသောကြောင့် အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင်ဥပဒေနှင့် မကိုက်ညီဟုဆုံးဖြတ်ကာ ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့် လေ့လာခွင့်လျှောက်ထားမှုကိုလည်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ငြင်းဆန်ခဲ့ပါသည်။ ဤဆုံးဖြတ်ချက်မှာ ဇူလိုင်လ ၁၇ ရက်နေ့က နေပြည်တော်တွင်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နှင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများတွေ့ဆုံပွဲတွင် ကော်မရှင်ကပြောကြားခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်လေ့လာခွင့်လျှောက်ထားရာတွင် အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင်မလိုအပ်ဆိုသည့် ပြောဆိုချက်နှင့် ဆန့်ကျင်နေသည်ကိုလည်း တွေ့ရပါသည်။ PACEအဖွဲ့ အနေဖြင့် အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင် လျှောက်ထားရန် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထောက်ခံချက် လိုအပ်ပါသည်။ သို့သော်လည်း ကော်မရှင်က PACE အဖွဲ့ကို အသင်းအဖွဲ့ မှတ်ပုံတင်ရန်အတွက် ထောက်ခံချက်ပေးရန်ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် အသင်းအဖွဲ့မှတ်ပုံတင်မရှိဘဲ နိုင်ငံတကာရန်ပုံငွေများ လက်ခံခဲ့သည်ဆိုသည့်အကြောင်းပြချက်ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်လေ့လာခွင့် လျှောက်ထားခြင်းကိုလည်း ငြင်းဆန်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

ယခင်ကကျင်းပခဲ့သော ၂၀၁၅ ခုနှစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၇ခုနှစ် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲ၊ ၂၀၁၈ခုနှစ် ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲနှင့် ၂၀၁၉ ခုနှစ် ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရွေးကောက်ပွဲများတွင် ယင်းကဲ့သို့သော ကန့်သတ်ချက်မရှိဘဲ PACE အဖွဲ့သာမက အခြားအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများအားလုံး ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို လွတ်လပ်စွာ စောင့်ကြည့်လေ့လာခွင့် ရရှိခဲ့ပါသည်။ အထူးသဖြင့် PACE အဖွဲ့က ၂၀၁၅ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းကြေညာပြသမှုလုပ်ငန်းမှ စတင်၍ မဲရလဒ်များစုစည်းခြင်း စသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၂၅၀၀ ကျော်ဖြင့် စောင့်ကြည့်လေ့လာမှု ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်း ၅၃ ဖွဲ့က စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၁၁၃၇၃ ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲပွင့်လင်းမြင်သာမှု၊ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်နှင့် ရလဒ်တို့အပေါ် ယုံကြည်မှုမြင့်မားရေးနှင့် ရွေးကောက်ပွဲတည်ငြိမ်ရေး အတွက် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြပါသည်။

ယခုကာလမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါကာလဖြစ်သည့်အလျောက် ခရီးသွားလာခွင့်အကန့်အသတ်များနှင့် quarantine ပြုလုပ်မှုများ ရှိနေသေးသဖြင့် နိုင်ငံတကာစောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့အစည်းများ၏ ပါဝင်မှု အလွန်နည်းပါးနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်စဉ်ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် တာဝန်ခံမှုကို အာမခံနိုင်ရန်အတွက် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ အခန်းကဏ္ဍမှာ အလွန်အရေးကြီး လှပါသည်။ ယခုလာမည့် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် PACE အဖွဲ့က စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၂၉၀၀ ခန့်ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်တစ်ခုလုံးကို တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် စောင့်ကြည့်လေ့လာရန် ပြင်ဆင်ထားရာ ကော်မရှင်၏ ကန့်သတ်မှု ကြောင့် ပြည်တွင်းအရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုပမာဏမှာ ပို၍ပင် နည်းပါးသွားမည်ဖြစ်သည်။ အကျိုးဆက် အနေဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကာလတည်ငြိမ်မှုတို့ကို ကြီးမားစွာထိခိုက်နိုင်သည့်အတွက် အထူးစိုးရိမ်ပူပန်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ပါ၍ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ် တည်ငြိမ်ပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုကို မြှင့်တင်နိုင်ရန် ပြည်တွင်းအရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းအားလုံး လွတ်လပ်စွာပါဝင်ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကို တိုက်တွန်းအပ်ပါသည်။

ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာပြည်သူ့လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့ (PACE) သည် လွတ်လပ်ပြီးအမှီအခိုကင်းသည့် နိုင်ငံရေးအရ ဘက်လိုက်မှုမရှိသော ပြည်တွင်းရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့ဖြစ်ပါသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ်များတွင် ပြည်သူလူထုပါဝင်မှုကို မြှင့်တင်ခြင်း ဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ဒီမိုကရေစီအင်စတီကျူးရှင်းများ ပိုမိုအားကောင်းလာစေရန်ရည်ရွယ်ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် စတင်တည်ထောင် ခဲ့ပါသည်။ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်စဉ် ပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရေး၊ နိုင်ငံသားအားလုံးပါဝင်ခွင့်ရရှိရေးနှင့် တာဝန်ခံမှုတာဝန်ယူမှု မြင့်မားလာရေး အတွက် ပြည်သူ့နီတိသင်တန်းများပို့ချခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်လေ့လာခြင်းလုပ်ငန်းများကို အဓိကထားဆောင်ရွက်လျက် ရှိပါသည်။ ၂၀၁၄ ခုနှစ် မဲဆန္ဒရှင်စာရင်းပြုစုခြင်း ကနဦးစီမံချက်မှစတင်၍ တရားဝင်စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများပြုလုပ်ခဲ့ရာ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၂၅၀၀ ကျော်၊ ၂၀၁၇ ခုနှစ်ကြားဖြတ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၇၀၀ ကျော်၊ ၂၀၁၈ ခုနှစ်ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၇၀၀ ကျော်တို့ဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရာနယ်မြေအားလုံးကို တရားဝင်စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီရွေးကောက်ပွဲတွင်လည်း စောင့်ကြည့်လေ့လာသူဦးရေ ၃၅၀ ကျော်ဖြင့် ပါဝင် စောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပါသည်။ ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်လေ့လာမှုများအပြင် ၂၀၁၅-၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်း လူထု သဘောထားအမြင်စစ်တမ်း ၅ ခုနှင့် အခြားစစ်တမ်းငယ်များကိုလည်း တစ်နိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ကောက်ယူခဲ့ပါသည်။ ထို့ပြင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်အတွက် ရွေးကောက်ပွဲအကြိုကာလ နိုင်ငံသားများ၏ သဘောထားအမြင်စစ်တမ်းကိုလည်း မကြာသေးမီက ကောက်ယူထားပြီး တွေ့ရှိချက်များကို လာမည့် ရက်သတ္တပတ်များတွင် ထုတ်ပြန်သွားမည်ဖြစ်သည်။

ဆက်သွယ်ရန်      ။ နေခြည်၊ ဖုန်း – ၀၉ ၂၅၃၃၇၉၄၄၂၊ [email protected],

သတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို PDF ဖြင့်ယူရန်

၎

င

၎

၎