ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး မစ္ရွင္

အႏွစ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ အဓိကက်ေသာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား

၁။ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးမစ္ရွင္ (ဤေနရာမွစ၍ “မစ္ရွင္” ဟု သံုးစြဲသြားမည္။) အေနျဖင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ စက္ တင္ဘာလ ၁၇ ရက္ေန႔ ကုသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ၃၉ ႀကိမ္ေျမာက္ အစည္းအေဝးတြင္ တင္သြင္းခဲ့ေသာ အစီရင္ခံစာမ်ား (“၂၀၁၈ အစီရင္ခံစာ” ဟု သံုးစြဲသြားမည္။) ၌ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မ်ားအၾကား ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒအေပၚ ျပင္းထန္သည့္ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအျပင္ ကခ်င္၊ ရွမ္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မ်ားရိွ ျပင္းထန္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ အလြဲသံုးစားျပဳမႈမ်ား၏ တသမတ္ထဲရွိလွေသာ ပံုစံကို ေဖၚထုတ္ ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သတ္ျဖတ္မႈ၊ အက်ဥ္းခ်မႈ၊ ဥပေဒျဖင့္ ေပ်ာက္ဆံုးေစမႈ၊ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈ၊ မုဒိန္းမႈ၊ လိင္ကၽြန္ျပဳမႈ ႏွင့္ အျခားပံုစံမ်ားျဖင့္ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ႏွိပ္ကြပ္ညႇဥ္းပန္းျခင္းႏွင့္ ကၽြန္ျပဳမႈမ်ား ပါဝင္ေသာ မ်ားစြာေသာ ခ်ိဳးေဖာက္မႈတို႔သည္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈေျမာက္သည္ဟု မစ္ရွင္မွ သံုးသပ္ခဲ့ပါသည္။  ထို႔အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ျဖစ္သည့္ အျမစ္ျပတ္ သုတ္သင္ျခင္းႏွင့္ ေမာင္းထုတ္ျခင္းမ်ားသည္လည္း ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္ဟု ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ထိုခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို အေျခခံ အားျဖင့္ က်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ ျမန္မာလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မွျဖစ္ၿပီး အဓိက က်သူမ်ားမွာ ျမန္မာစစ္တပ္ သို႔မဟုတ္ တပ္မေတာ္ပင္ ျဖစ္သည္။ မွတ္တမ္းတင္ရရွိထားေသာ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား၏ အေျမာက္အျမား သည္ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေအာက္တြင္ အဆိုးဝါးဆံုးေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား ျဖစ္သည္။ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ “တပ္မေတာ္၏ အမိန္႔ေပး ကြပ္ကဲမႈ စနစ္တြင္ရွိသည့္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးႏွင့္ တရားစြဲဆိုေရးကို ျပဳႏိုင္မည့္ လံုေလာက္ေသာ အခ်က္အလက္ရွိၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈအေပၚ ၎တို႔၏ တာဝန္ရွိမႈကို စြမ္းေဆာင္ရည္ရွိသည့္ တရားရံုး တစ္ခုျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။” ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ထားပါသည္။

၂။ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ ေနရာအႏွ႔ံ သက္ေရာက္ေနသည့္ အျပစ္ေပးခံရျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေနေသာ ယဥ္ေက်းမႈတခုသည္ ျပည္တြင္းအဆင့္တြင္ ရွိေနၿပီဟု ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ပင္ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ အတြက္ တြန္းအားသည္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းမွသာ လာရမည္ျဖစ္ၿပီး မစ္ရွင္မွ ထိုကိစၥ အဆံုးသတ္ေရးအတြက္ တိက်ခိုင္မာေသာ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား ျပဳခဲ့ပါသည္။ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ၊ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈႏွင့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈမ်ားအတြက္ စံုစမ္းစစ္ေဆး၊ တရားစီရင္ရမည့္ အဆင့္ျမင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား၏ အမည္စာရင္းကို မစ္ရွင္မွ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါသည္။

ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈမ်ား၏ ေလးနက္ျပင္းထန္မႈ ရွိေနသည့္ ဆက္စပ္အေျခအေနတြင္ “ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို မစ္ရွင္အဖြဲ႕ က အၾကံျပဳထားသည့္ အတုုိင္း ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္းႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ား မလုပ္မခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္း လည္ပတ္ေနေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား သို႔မဟုတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈျပဳေနေသာ သိုု႕မဟုတ္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံထားေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအားလံုး အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား အထူးသျဖင့္ တပ္မေတာ္ကျဖစ္ေစ၊ ၎တုိ႕၏အဖြဲ႕ဝင္ တစ္ဦးခ်င္းကျဖစ္ေစ ပုိင္ဆုိင္သည့္ သုိ႔မဟုတ္ ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး သုိ႕မဟုုတ္ ေငြေၾကးဆုိင္ရာ ပတ္သက္ ဆက္ႏြယ္မႈမ်ား လံုးဝ မေဆာင္ရြက္သင့္ပါ။” ဟု မစ္ရွင္မွ တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

အျခားေသာ ဘ႑ာ အရင္းအျမစ္မ်ားကို တရားဝင္ ဘတ္ဂ်က္ ျပင္ပမွ တပ္မေတာ္က ရွာေဖြႏိုင္စြမ္းသည္ အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ မလိုဘဲ ၎ဖာသာ လည္ပတ္လႈပ္ရွားႏိုင္မႈကို အေထာက္အကူျပဳပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ဆက္လက္၍ က်ဴးလြန္မႈ၊ အနာဂတ္တြင္ က်ဴးလြန္မႈမ်ားကို တားဆီးရန္ႏွင့္ မစ္ရွင္မွ မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သည့္ အတိတ္ကာလက က်ဴးလြန္မႈမ်ားအေပၚ တာဝန္ယူမႈ တာဝန္ခံမႈကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ရန္ တို႔အတြက္ တပ္မေတာ္၏ ဘ႑ာေရး အထီးက်န္မႈကို ျပဳလုပ္ရန္ မစ္ရွင္၏ ၂၀၁၈ အစီရင္ခံစာမွ အၾကံျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာမႈရွိရန္အတြက္ မျဖစ္မေန လိုအပ္ခ်က္တခုျဖစ္သည့္ တပ္မေတာ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အားေပးတိုက္တြန္း လိုသည့္အတြက္လည္း မစ္ရွင္မွ စီးပြားေရး အထီးက်န္မႈကို အၾကံျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

၃။ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရးအက်ိဳးစီးပြားမ်ား ဆိုသည့္ ဤအစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ရျခင္းမွာ ျမန္မာအစိုးရ၊ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၊ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားအၾကား ေဒသတြင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရံပုံေငြဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏွင့္ ကုလသမဂၢ၊ ၎၏ ရံပံုေငြအဖြဲ႕မ်ား၊ အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ဌာနမ်ားမွ ဤ အၾကံျပဳခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ ေဖၚေစရန္အတြက္ ကူညီေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။

၄။ ၂၀၁၀ ႏိုဝင္ဘာ ႏွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ ၂၀၁၅ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အလံုးစံု တိုက္ရိုက္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္မွ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအေပၚ တပ္မေတာ္၏ အဆမတန္အာဏာက သက္ေရာက္ေနခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရခဲ့ၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မတ္လ တြင္ အစိုးရ၏ အရပ္သားဘက္အျခမ္းကို ရယူခဲ့ပါသည္။ မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ျပဌာန္းထားခဲ့သည့္ အတိုင္း တပ္မေတာ္သည္ အရပ္သား အုပ္ခ်ဳပ္မႈ သို႔မဟုတ္ ႀကီးၾကပ္မႈေအာက္မွာ ကင္းလြတ္ေသာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရထားသည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ၎က ကာကြယ္ေရး၊ နယ္စပ္ေရးရာႏွင့္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားၿပီး ၎တို႔၏ ဝန္ႀကီးမ်ားမွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္မွ ေရြးခ်ယ္ထားသည့္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ စစ္တပ္ အရာရွိမ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ တပ္မေတာ္ အေနျဖင့္ ဥပေဒျပဳေရးဆိုင္ရာ ေနရာမ်ား၏ ၂၅% ကို ရယူထားၿပီး မည္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုေျပာင္းလဲမႈကိုမဆို ပိတ္ဆို႔ႏိုင္သည့္ အာဏာကို ရရွိထားပါသည္။

၅။ တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြားမ်ားက သူ၏ ျပဳမူပံုမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစျခင္းျဖစ္သည္။ မစ္ရွင္ အေနျဖင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြား၏ က႑ ၅ ေနရာကို စံုစမ္းစစ္ေဆးခဲ့ပါသည္။

(က) တပ္မေတာ္၏ အဓိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအုပ္စုႀကီးမ်ား ျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လီမိတက္ (MEHL) ႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း  (MEC) ၊ ၎တို႔ ပိုင္ဆို္င္သည့္ သို႔မဟုတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ လက္ေအာက္ခံလုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံပိုင္ လုပ္ငန္းမ်ားရွိ တပ္မေတာ္၏ အခန္းက႑၊ “ခရိုနီ ကုမၸဏီမ်ား” ဟု လူသိမ်ားလာသည့္ ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအုပ္စုႏွင့္ တပ္မေတာ္ၾကား နီးကပ္စြာ ခ်ိတ္ဆက္ေနမႈ၊

(ခ) ျမန္မာႏိုင္ငံေျမာက္ပိုင္းရွိ ကခ်င္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနေသာ လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြားမ်ား၊

(ဂ) ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ အစျပဳခဲ့သည့္ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ တပ္မေတာ္၏ “ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမ်ား” ကို အေထာက္အကူျပဳရန္ တပ္မေတာ္မွ ေကာက္ခံေသာ အလႈေငြမ်ားကို ေပးအပ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ား၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အလားတူ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၌ အေျခခံ အေဆာက္အအံု ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံခ်က္မ်ားကို ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊

(ဃ) တပ္မေတာ္၏ ပူးတြဲရင္းႏွီးျမဳပ္နွံမႈမ်ား အပါအဝင္ ကုန္သြယ္မႈဆိုင္ရာ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိသည့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ား ႏွင့္

(င) ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွ စ၍ တပ္မေတာ္အား လက္နက္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ ပစၥည္းကိရိယာမ်ား ေရာင္းခ် သို႔မဟုတ္ လႊဲေျပာင္းေပးေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ား အစရွိသည္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။

၆။ လက္ရွိ အစီရင္ခံစာတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၎၏ အဆင့္ျမင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားအား စီးပြားေရး အက်ိဳးအျမတ္ကို ေထာက္ပ့ံေပးေနသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား ႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ား အားလံုး ျပည့္ျပည့္စံုစံု ပါသည့္ စာရင္းကို ေဖၚျပ ေပးမထားပါ။ ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ မစ္ရွင္ အတြက္ ရရွိထားေသာ အခ်ိန္ႏွင့္ အရင္းအျမစ္အရ မျဖစ္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ သို႔ပါေသာ္လည္း အျခား စံုစမ္းစစ္ေဆးသူမ်ားႏွင့္ သုေတသီမ်ားကိ ဆက္လက္ တည္ေဆာက္ႏိုင္မည့္ ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္ တရပ္ႏွင့္ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကို ေထာက္ကူ ေပးထားပါသည္။ ေအာက္ပါ ေဖၚျပထားေသာ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို ဤ အစီရင္ခံစာ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ပူးတြဲတြင္ ပါဝင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားက ပံ့ပိုးေပးပါသည္။ ၎၏ စံုစမ္းစစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားေပၚတြင္ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေကာက္ခ်က္ ခ်ခဲ့ပါသည္။

(က) တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအုပ္စုႀကီး ၂ ခုျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရး ဦးပိုင္ လိီမိတက္ (MEHL) ႏွင့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေကာ္ပိုေရးရွင္း (MEC) တို႔ကို ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒ ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ တုိ႔အား ဆိုးဝါးၾကမ္းတမ္းစြာ ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ေသာ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ ႏွင့္ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး စိုးဝင္းတို႔ အပါအဝင္ တပ္မေတာ္ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပိုင္ဆိုင္ ခ်ဳပ္ကိုင္ ထားပါသည္။ ကြဲျပားျခားနားေသာ စီးပြားေရး က႑ ေျမာက္ျမားစြာတို႔တြင္ MEHL ႏွင့္ MEC  တို႔မွ ပိုင္ဆိုင္ေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ၁၂၀ ခု – ေဆာက္လုပ္ေရး ႏွင့္ ေက်ာက္မ်က္ထုတ္ယူေရး မွ စၿပီး ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္း၊ အာမခံလုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဘဏ္လုပ္ငန္းအထိ- ႏွင့္ ေကာ္ပိုေရးရွင္း ပံုစံျဖင့္ MEHL ႏွင့္ MEC တို႔ျဖင့္ အနီးကပ္ ဆက္စပ္မႈရွိေသာ ေနာက္ထပ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ၂၇ ခု တို႔ကို မစ္ရွင္မွ ေဖၚထုတ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ထို စစ္တပ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားမွ ရရွိေသာ ဘ႑ာေငြက ေရြးခ်ယ္ခံ အရပ္သားမ်ား၏ ႀကီးၾကပ္မႈမွ ကင္းလြတ္ေနကာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ႏွင့္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါဝင္သည့္ တပ္မေတာ္၏ စစ္ဆင္ေရးမ်ားအား ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ေထာက္ပံ့မႈကို ျဖစ္ေစပါသည္။

“ခရိုနီ ကုမၸဏီမ်ား” ဟု လူသိမ်ားေသာ ျမန္မာ့ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအုပ္စုႀကီးမ်ားႏွင့္ တပ္မေတာ္၊ တပ္မေတာ္၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစု အုပ္စုႀကီးမ်ား ျဖစ္သည့္ MHEL ႏွင့္ MEC တို႔ အၾကား အားေကာင္း၍ ခိုင္ျမဲေသာ စီးပြားေရး ႏွင့္ မိသားစု ဆိုင္ရာ ခ်ိ္တ္ဆက္မႈမ်ား ရွိေနပါသည္။

(ခ) မိုင္းတြင္း ေဒသမ်ား အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ၎တို႔၏ စီးပြားေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ ပါတ္သက္ၿပီး အဓမၼလုပ္အား ခိုင္းေစျခင္း ႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းမ်ား အပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒတိုု႔ အေပၚ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို တပ္မေတာ္မွ က်ဴးလြန္ခဲ့ပါသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တို႔၌ MEHL ၊ MEC ႏွင့္ ၎တို႔၏ လက္ေအာက္ခံဟု မစ္ရွင္က ရွာေဖြေတြ႔ရွိထားေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းခြဲမ်ားမွ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ပတၱျမား တူးေဖာ္ခြင့္ လိုင္စင္ အေျမာက္အျမားကို ရရွိထားပါသည္။

(ဂ) ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ စတင္ခဲ့သည့္ ရခိုင္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ အေပၚ စစ္တပ္၏ “ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမ်ား” ကို အေထာက္အကူျပဳရန္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက တပ္မေတာ္ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေကာက္ခံ၍ ရခဲ့ေသာ အလႈေငြထဲတြင္ ကုမၸဏီႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း အနည္းဆံုး ၄၅ ဖြဲ႕က လႈဒါန္းေငြ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၀.၂ သန္း ပါဝင္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား ပါဝင္သည့္ အေထာက္အထား ေဖ်ာက္ဖ်က္ရန္ ႏွင့္ ၎တို႔၏ ဇာတိေျမႏွင့္ လူထုအသိုင္းအဝန္းထံသို႔ ၎တို႔ ျပန္လာႏိုင္ေရးကို တားဆီးရန္တို႔အတြက္ နည္းလမ္းတခုအေနျဖင့္ ေဒသကို ပံုစံအသစ္ ျပန္လည္ ေဖၚေဆာင္ရန္ ဟူေသာ တပ္မေတာ္၏ ဦးတည္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးမည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား တပ္မေတာ္ႏွင့္ ခိုင္ခိုင္ျမဲျမဲ ခ်ိတ္ဆက္မႈ ရွိသည့္ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားက ေငြေၾကးပံ့ပိုးလ်က္ ရွိေၾကာင္း မစ္ရွင္မွ ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ လူသားခ်င္း စာနာမႈ အကူအညီ ေထာက္ပ့ံေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း (UEHRD) ေအာက္တြင္ အေကာင္အထည္ေဖၚေသာ  ဤစီမံခ်က္မ်ားသည္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ၊ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈ ႏွင့္ လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၏ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို တေပါင္းတစည္း တည္း ထုတ္ေဖၚျပသပါသည္။[1] ဤေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ “လူသားမဆန္ေသာ ျပဳမူခ်က္မ်ား” ျဖစ္သည့္ လူသားမ်ိဳးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ားႏွင့္ ႏွိပ္ကြပ္ညႇဥ္းပန္းမႈ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေအာက္တြင္ က်ဳးလြန္သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားအား သိသာထင္ရွားစြာ၊ တိုက္ရိုက္ ပံ့ပိုးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ႏိုင္ေသာ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အရာရွိမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ မစ္ရွင္မွ ေဖၚထုတ္ခဲ့ပါသည္။

(ဃ) တပ္မေတာ္၏ စီပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေပါင္း ၁၅ ခု က ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ား ရွိၿပီး ေနာက္ထပ္ ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီေပါင္း အနည္းဆံုး ၄၄ ခုက အျခားေသာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္မႈဆိုင္ရာ ခ်ည္ေႏွာင္မႈမ်ား ရွိၾကသည္။ ထိုကဲ့သို႔ေသာ ဖက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ ဆက္ဆံမႈမ်ားမွ တဆင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၎ ၏ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းစုႀကီးမ်ား ျဖစ္ေသာ MEHL ႏွင့္ MEC တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ မည္သည့္ ျပည္ပ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမဆို ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ား ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားအေပၚ ပံ့ပိုးေပးသည့္ သို႔မဟုတ္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ခံရႏိုင္သည့္ ျမင့္မားေသာ အႏၱရာယ္ တစ္ခု ရွိသည္ဟု မစ္ရွင္က ေတြ႕ရွိပါသည္။ အနည္းဆံုးအေနျဖင့္ ထိုျပည္ပ ကုမၸဏီမ်ားသည္ တပ္မေတာ္၏ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အေထာက္အကူ ျပဳပါသည္။

(င) တပ္မေတာ္၏ ဆိုးရြားေသာ လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ႏွင့္ လူသိရွင္ၾကား ျဖစ္ေစခဲ့ေသာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မွ စ၍ ႏိုင္ငံ ၇ ႏိုင္ငံမွ ျပည္ပ ကုမၸဏီ အနည္းဆံုး ၁၄ ခုမွ တပ္မေတာ္အား လက္နက္မ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ ကိရိယာမ်ားကို ပံ့ပိုးေပးခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ထို လက္နက္နွင့္ ဆက္စပ္ ကိရိယာမ်ား၏ အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာကို တပ္မေတာ္ က ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒ ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ တို႔အား ဆိုးရြားစြာ ခ်ိဳးေဖာက္ရာတြင္ အသံုးျပဳေနၾကာင္း အမ်ားသိ မွတ္တမ္းမ်ားက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေဖၚျပထားခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္၍ ဤ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ၎တို႔၏ လက္နက္မ်ား လႊဲေျပာင္းေပးမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အေပၚတြင္ တိုက္ရိုက္ႏွင့္ က်ိဳးေၾကာင္းရွိစြာ ခန္႔မွန္းႏိုင္ေသာ သက္ေရာက္မႈ ရွိေၾကာင္း သိၿပီးသား သို႔မဟုတ္ သိသင့္ၿပီးသား ျဖစ္သည္။ မစ္ရွင္က ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ေသာ လက္နက္ ေထာက္ပ့ံေပးသူမ်ားအနက္ ကုမၸဏီ ၁၂ ခုမွာ ႏိုင္ငံပိုင္ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွ စ၍ တပ္မေတာ္က ႏွစ္မ်ိဳးသံုးႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ အတတ္ပညာမ်ား ရယူရန္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ ျပည္ပ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီ ၇ ခု ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခိုင္လံုေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို အလားတူ ရရွိခဲ့ပါသည္။ ဤ နည္းပညာထဲတြင္ ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ေဆာင္မႈမ်ား၊ တိတိက်က် ေျခရာခံစနစ္မ်ား၊ လူမပါေသာ ေလေၾကာင္းအသံုးျပဳ ယာဥ္မ်ား၊ အင္တာနက္နွင့္ အခ်က္အလက္ ထုတ္လႊင့္ႏိုင္ေသာ နည္းပညာမ်ား ပါဝင္ပါသည္။

၇။ ဤကဲ့သို႔ သမာရိုးက် မဟုတ္ေသာ ဘ႑ာေငြမ်ား၏ အရင္းအျမစ္ႏွင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြားကို ဖယ္ရွားရန္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္း နည္းလမ္းမွ ေဆာင္ရြက္ျခင္း အပါအဝင္ လိုအပ္ေသာ ဥပေဒမ်ားႏွင့္ မူဝါဒမ်ားကို ခ်မွတ္ျခင္းျဖင့္ တပ္မေတာ္အား အရပ္ဘက္ဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ႏွင့္ ႀကီးၾကပ္မႈ ေအာက္တြင္ လံုးဝ ထားရွိျခင္းအားျဖင့္ စရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်ိန္အထိ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီ၊ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားအၾကား ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက တပ္မေတာ္ ပိုင္ေသာ ကုမၸဏီမ်ား အထူးသျဖင့္ MEHL ၊ MEC ႏွင့္ လက္ခြဲကုမၸဏီမ်ား အားလံုးအေပၚ ပစ္မွတ္ထားေသာ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ခ်မွတ္သင့္သည္။ ထိုသို႔ ျပဳလုပ္ရာတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားေသာ အျပဳအမူႏွင့္ ထို ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု အေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ အပ်က္သေဘာေဆာင္ေသာ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး မည္သည့္ သက္ေရာက္မႈကို မဆို ခ်င့္ခ်ိန္ စဥ္းစားၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ၎ေဆာင္ရြက္မႈကို ေစာင့္ၾကည့္မႈႏွင့္ သက္ဝင္ လိုက္နာေစမည့္ ယႏၱရားတစ္ရပ္ ပါဝင္သည့္ ျမန္မာျပည္အေပၚ ျပည့္စံုေသာ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈ ပိတ္ပင္မႈႏွင့္ပါ တြဲဖက္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။

၈။ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ ၎၏ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါဝင္ေသာ အၾကံျပဳခ်က္ျဖစ္သည့္ “ခရီးသြားလာခြင့္ ပိတ္ပင္ျခင္းႏွင့္ ပိုင္ဆိုင္မႈထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း အပါအဝင္ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္းစီအား ပစ္မွတ္ထားသည့္ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒပါ ျပစ္မႈမ်ားက်ဴးလြန္ျခင္း ေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေအာက္တြင္ ျဖစ္ေသာ ၾကမ္းတမ္းသည့္ လူ႔အခြင္ေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ျပင္းထန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား ျဖစ္ေစေသာ အဓိက ျပဳမူလုပ္ေဆာင္မႈမ်ား အတြက္ ျဖစ္သည္” ကို ထပ္မံ ေျပာၾကားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ၊ ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၊ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား၊ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားအၾကား ေဒသတြင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး  ရံပံုေငြအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏွင့္ ကုလသမဂၢ၊ ၎၏ ရံပံုေငြအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ဌာနမ်ား အေနျဖင့္ ယင္းအၾကံျပဳခ်က္ကို အေကာင္အထည္ ေဖၚႏိုင္ရန္ ဤအစီရင္ခံစာတြင္ ပါဝင္ေသာ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း လမ္းေၾကာင္း ေပးထားပါသည္။ ဤအစီရင္ခံစာသည္ ပိုမိုအာရံုစိုက္ရန္ လိုအပ္သည့္ ေနရာဧရိယာမ်ားကိုလည္း လမ္းညႊန္ျပထားၿပီး ႏိုင္ငံတကာဥပေဒ ေအာက္တြင္ ရာဇဝတ္မႈ အတြက္ တာဝန္ရွိသည့္သူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ေျခရာခံျခင္း၊ အသံုးမျပဳႏိုင္ေအာင္ ရပ္တန္႔ထားေစျခင္း၊ သိမ္းဆည္းျခင္းႏွင့္ ျပန္လည္ ရွာေဖြရယူျခင္း တို႔ကို ဦးတည္သြားေစမည့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစျခင္းတို႔သည္ တာဝန္ယူတာဝန္ခံမႈတြင္ အေရးႀကီးေသာ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ ၎၏ အာဏာပိုင္ခြင့္အတြင္း တရားစီရင္ခြင့္ကို အသံုးျပဳ၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း ႏွင့္ သင့္ေတာ္ပါက ျမန္မာျပည္ လူ႔အခြင့္အေရး အၾကပ္အတည္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေအာက္တြင္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို ပါဝင္သည္ဟု စြပ္စြဲခံထားရသည့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ အရာရွိမ်ားကို တရားစြဲဆိုသင့္ပါသည္။

၉။ ျမန္မာျပည္တြင္ လည္ပတ္ေနေသာ သို႔မဟုတ္ ကုန္သြယ္မႈျပဳေနေသာ သို႔မဟုတ္ စီးပြားေရး တခုတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေနေသာ မည္သည့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမဆို ျမန္မာျပည္၏ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေနေသာ အထူးသျဖင့္ တပ္မေတာ္ သို႔မဟုတ္ လက္ခြဲ လုပ္ငန္းမ်ား အပါအဝင္ ၎တို႔ သို႔မဟုတ္ ၎တို႔ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ သို႔မဟုတ္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ရွိသည့္ စီးပြားေရးဆက္ဆံမႈမ်ိဳး မ်ားထဲကို မည္သည့္ပံုစံျဖင့္ႏွင့္မွ မဝင္ေရာက္သင့္ေပ။ ျမန္မာ့ ေက်ာက္စိမ္းႏွင့္ ပတၱျမားတို႔ ကမၻာတလႊား လက္လွမ္းမီႏိုင္သည့္ အေျခအေန၊ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္မႈတြင္ တပ္မေတာ္ ပါဝင္ေနမႈႏွင့္ မိုင္းတြင္းေဒသမ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား အေပၚ တပ္မေတာ္ တာဝန္ရွိမႈကို ၾကည့္ပါက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ထိုခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို ေထာက္ကူျပဳေပးေနျခင္း သို႔မဟုတ္ အက်ိဳး အျမတ္ရရွိေနျခင္းမ်ိဳး မျဖစ္သင့္ေပ။ တၿပိဳင္နက္တြင္ ပုဂၢလိက က႑တြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကို ပုဂၢလိက စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကျဖစ္ေစ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရံပံုေငြ အဖြဲ႕မ်ားက ျဖစ္ေစ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တြဲဖက္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား မဟုတ္သည့္ အျခား စီးပြားေရး သမားမ်ား၏ ႀကီးထြားတိုးတက္မႈအား ေထာက္ကူေပးရန္ ပိုမို ဦးစားေပးသင့္ပါသည္။

ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုထားေသာ အစီရင္ခံအျပည့္အစံုယူရန္။

မူရင္းအဂၤလိပ္ဘာသာ အစီရင္ခံစာအျပည့္အစံုယူရန္။

*************************************************

ဤအစီရင္ခံစာ သည္ ၂၀၁၉  ခုႏွစ္ ၾသဂုုတ္လ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၉  ခုုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ ၄၂ ႀကိမ္ေျမာက္အစည္းအေဝးတြင္ တင္သြင္းမည္ျဖစ္သည့္ ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္လပ္ေသာ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး မစ္ရွင္၏ “ျမန္မာ့တပ္မေတာ္၏ အက်ိဳးစီးပြား” အစီရင္ခံစာအား တရားမဝင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဤတြင္ ဘာသာျပန္ဆိုခ်က္ႏွင့္ အဓိပၸယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား၊ သတ္ပံုမ်ား မွားယြင္းမႈ ရွိေနပါလ်ွင္ ဘာသာျပန္အဖြဲ႔၏ တာဝန္သာျဖစ္ပါသည္။ မိမိတို႔အေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ နာမည္မ်ား၊ ေက်းရြာ ၿမိဳ႕အမည္မ်ားကို အတတ္ႏိုင္ဆံုး၊ အနီးစပ္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း လြဲေခ်ာ္မႈမ်ား ရွိေနပါက မိမိတို႔အားနည္းခ်က္အျဖစ္ နားလည္၍ ျဖည့္စြက္ ဖတ္ေပးၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာ စကားလံုး/အေခၚအေဝၚမ်ားမွာ ျမန္မာစကားလံုး အသစ္တီထြင္ထားသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ နားလည္ရခက္သည္ဆိုလ်ွင္လည္း မိမိတို႔ အားနည္းခ်က္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ထပ္ဆင့္ ဝန္ခံအပ္ပါသည္။ မစ္ရွင္အေနျဖင့္ ႀသဂုုတ္လ ၉  ရက္ေန႔တြင္ ထပ္မံရရွိေသာ အခ်က္အလက္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ ေနာက္ဆက္တြဲ ထုတ္ျပန္ထားသည္ကိုလည္း ႀကည့္႐ႈႏိုင္ရန္ ဘာသာျပန္ေပးထားပါသည္။
(ဘာသာျပန္အဖြဲ႔)