အမွာစာ
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားသည္ ေနရာ အႏွံ႔အျပားတြင္ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္လာခဲ့ေပသည္။ လူလူခ်င္းအႏိုင္က်င့္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ားသည္ အဆိုးရြားဆံုးေသာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈတြင္ ပါဝင္ေနပါသည္။ ထိုသို႔ ျဖစ္ေနရျခင္းမွာ တိုင္းျပည္ႏုိင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ၊ ျပည္တြင္း ပဋိပကၡမ်ားမွ အစျပဳ၍ ျပည္တြင္းစစ္မ်ား ျဖစ္ေနျခင္းသည္ အေျခခံအေၾကာင္းတရား မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ထိုညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ားအား လက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ား၊ ဥစၥာဓန အင္အားၾကီးသူမ်ား၊ အာဏာရွိသူမ်ားမွ အမ်ားဆံုး က်ဴးလြန္ခဲ့ၾက ေပသည္။ တဆက္တည္းတြင္ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို ျပစ္ဒဏ္ ေပးျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရေစျခင္းမွာလည္း ဆက္လက္က်ဴးလြန္ရန္ တြန္းအားေပးသလို ျဖစ္ေစခဲ့ ပါသည္။ အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ အမုန္းတရားမ်ား၊ အာဃာတ တရားမ်ား၊ လက္တုန္႔ျပန္လိုမႈမ်ား ပိုမိုလာေစ ခဲ့ပါသည္။
ယေန႔အခ်ိန္ကာလသည္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အဖက္ဖက္မွ အားသြန္ခြန္စိုက္ ဝိုင္းဝန္းၾကိဳးပန္း ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အခ်ိန္ကာလပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေသာ အေျခအေနတြင္ ညႇဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္မႈမ်ားအား ဟန္႔တားႏုိင္ရန္၊ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ အထူး အားထုတ္ရန္ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနေပသည္။ သို႔မွသာ က်ဴးလြန္ခံရသူမ်ား၏ ေဝဒနာမ်ား၊ အမုန္းမ်ား၊ အၿငိဳးမ်ားကို ကုစားေပးႏုိင္မည္သာ ျဖစ္သည္။
ထုိသို႔ေသာ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္မႈမ်ားကို ကာကြယ္၊ ကုစားႏိုင္ရန္အတြက္ ကုလသမဂၢ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈဆန္႔က်င္ေရး` သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (United Nation Convention Against Torture- UNCAT) အား လက္မွတ္ေရးထုိးရန္ အတြက္ မျဖစ္မေနလိုအပ္ေနေသာ ကာလပင္ ျဖစ္သည္။
UNCAT သည္ အစိုးရအား ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈကို ထိေရာက္စြာ ပိတ္ပင္ ႏိုင္ရန္အတြက္ အေသးစိတ္ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား၊ တားဆီးျခင္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ မ်ားစြာအေထာက္အကူ ျပဳမည္ျဖစ္သည္။
UNCAT အား အစိုးရမွ လက္မွတ္ေရးထိုးရန္အတြက္ ၿပီးခဲ့သည့္ လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းတြင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒါက္တာေအာင္မိုးညိဳ (လက္ရိွ မေကြးတိုင္း ေဒသၾကီး ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္)မွ အဆုိတင္သြင္းရာ လႊတ္ေတာ္မွ ေထာက္ခံအတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရမွလည္း လက္မွတ္ေရးထိုးမည္ဟု ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအေနျဖင့္ အစုိးရ သက္တမ္းကုန္ဆံုးသည္အထိ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ျခင္း မရိွပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရိွျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အစိုးရအသစ္အေနျဖင့္ ထိုစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ေရးအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္သင့့္ပါသည္။
ဤသေဘာတူစာခ်ဳပ္တြင္ပါရွိေသာ ႏႈန္းစံမ်ားကို လက္ခံျခင္းသည္ အစိုးရအား လူ႔အခြင့္ အေရးကို အထူးအေလးထားေၾကာင္း ယံုၾကည္မႈ ရရွိေစျခင္းအျပင္ ျပည္သူမ်ား၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကိုလည္း ရရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစံနစ္ျဖစ္ရန္အတြက္ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျဖစ္မည္ျဖစ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး၊ လံုျခံဳေရးကိုလည္း ေကာင္းစြာ ျဖစ္ထြန္း ေစမည္ျဖစ္သည္။ UNCAT သည္ က်ဴးလြန္သူမ်ားအား ဟန္႔တားႏိုင္ေရးအတြက္ ဥပေဒေၾကာင္းအရ အေထာက္အကူမ်ား ျပင္ဆင္ပ့ံပိုးေပးမႈ ပါဝင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ က်ဴးလြန္ခံရသူမ်ားအား လံုေလာက္မွ်တသည့္ အစားထိုး ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊ ကုစားမႈမ်ား ရရွိလာရန္ အတြက္လည္း အေထာက္အကူ ျပဳထား ပါသည္။ အခ်ဳပ္အားျဖင့္ UNCAT ကို လက္မွတ္ထိုး၊ လုိက္နာျခင္းအားျဖင့္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈႏွင့္ အျခား ရက္စက္၍ လူမဆန္ေသာ သို႔မဟုတ္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာ က်ဆင္းေစေသာ ဆက္ဆံျပဳမူမ်ား ဟန္႔တားႏုိင္ေရးအတြက္ ထိေရာက္၍ အေရးပါေသာ လမ္းညနြ္ခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚမည္ ျဖစ္ေပသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ား၏ အက်ဴိးစီးပြားကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ အလုိ႔ငွာ ကုလသမဂၢ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မႈဆန္႔က်င္ေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ( United Nation Convention Against Torture- UNCAT) အား လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ရန္အတြက္ သက္ဆိုင္သူအားလံုးအား အေထာက္ အကူျပဳႏိုင္ရန္ရည္ရြယ္၍ မိမိတို႔ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီ ေစာင့္ေရွာက္ ေရးအသင္းမွ ထိုစာခ်ဳပ္အား ျမန္မာဘာသာသို႔ ျပန္ဆို၍ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိ လိုက္ပါသည္။
စာအုပ္အျပည့္အစံု ျမန္မာ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာစလံုး ဤေနရာ၌ ရယူရန္။
၎
င
၎
၎
28 February 2025
Asian NGO Network on National Human Rights Institutions , CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar)
Progressive Voice is a participatory rights-based policy research and advocacy organization rooted in civil society, that maintains strong networks and relationships with grassroots organizations and community-based organizations throughout Myanmar. It acts as a bridge to the international community and international policymakers by amplifying voices from the ground, and advocating for a rights-based policy narrative.