12 July 2018
ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕၏ သုေတသနစာတမ္းကို ထုတ္ျပန္႐ွင္းလင္းေနစဥ္ / ျငမ္း
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တက္ႂကြလွဳပ္႐ွားသူမ်ားအေပၚ တရားစြဲဆိုခ်က္မ်ားအားလံုး ခ်က္ခ်င္းပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕က ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ က်င့္သံုးမွဳအတြက္ မွားယြင္းစြာ တရားစြဲဆိုထား သည့္ ပုဂိၢဳလ္မ်ားအေပၚ စြဲခ်က္မ်ားအားလံုးကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းေပးရန္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးျခင္းႏွင့္ စီတန္းလွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပင္ ဆင္ေပးရန္ ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕က ယေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ သုေတသန စာတမ္းတြင္ ေတာင္းဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔ လိုလားခ်က္ေတြနဲ႔ ပူပင္မွဳေတြကို ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဖြင့္ဟႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ေတြကို အစိုးရက မခ်ိဳးႏွိမ္ဘဲ ပံ့ပိုးကူညီေပးဖို႔၊ အားေပး ၿမႇင့္တင္ေပးဖို႔၊ အေလးထားဖို႔ အင္မတန္မွ အေရးႀကီး တယ္” ဟု ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕၏ အမွဳေဆာင္ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္ခိုင္မင္း က ေျပာသည္။
သုေတသနစာတမ္းကို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္၊ ေမလႏွင့္ ဇြန္လတို႔တြင္ ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မ်ား၌ ဆႏၵျပမွဳတြင္ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ခဲ့သူ (၁၅) ဦး အပါ အဝင္ လူပုဂၢိဳလ္ (၁၈) ဦးကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္း ျပဳစုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၌ ျဖစ္ပြားေနေသာ တိုက္ပြဲမ်ားအတြင္း ပိတ္မိေနေသာ ျပည္တြင္းေနရပ္စြန္႔ခြာ ေရႊ႔ေျပာင္းေနထိုင္ရသူမ်ားအတြက္ လူသားခ်င္း စာနာေရး လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို တံု႔ျပန္ေရးႏွင့္ ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္တန္႔ေရး အတြက္ ဧၿပီလ ႏွင့္ ေမလ အတြင္း ျမစ္ႀကီးနား၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕ မ်ား၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ဆႏၵျပမွဳမ်ားအတြက္ တက္ႂကြလွဳပ္႐ွားသူ အနည္း ဆံုး (၄၇) ဦး တရားစြဲဆိုခံထားရသည္။
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လွဳပ္႐ွားမွဳေတြေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကို အၾကမ္းဖက္ ၿဖိဳခြင္းမွဳေတြ၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမွဳေတြကို တင္းတင္း က်ပ္က်ပ္ ကိုင္တြယ္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးေႏွာင့္ယွက္မွဳေတြ ခံေနရပါ တယ္” ဟု ျမစ္ႀကီးနား ဆႏၵျပပြဲကို ဦးေဆာင္စီစဥ္သူ ကခ်င္လူငယ္သမဂၢဥကၠဌ ကိုလြမ္းေဇာင္း က ေျပာသည္။
ဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ ၎အပါအဝင္ (၃) ဦးကို ျမစ္ႀကီးနားရဲစခန္းက ၿငိမ္းစုစီ ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူခဲ့သည့္အျပင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကလည္း အသေရ ဖ်က္မွဳျဖင့္ တရားစြဲဆိုထားေၾကာင္း ကိုလြမ္းေဇာင္း က ေျပာသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဆႏၵျပပြဲ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့သူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ပုဂိၢဳလ္ေရး ဆိုင္ရာ ထိပါးေႏွာင့္ယွက္မွဳမ်ား အပါ အဝင္ လိင္ကြဲျပားမွဳ ကို အေျခခံသည့္ တိုက္ခိုက္မွဳမ်ား ထပ္ဆင့္ႀကံဳ ေတြ႕ေနရေၾကာင္း ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕၏ သုေတသနစာတမ္းက ဆိုသည္။
“ပြဲလုပ္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြၽန္မတို႔ငွားေနတဲ့ အိမ္႐ွင္ေတြက ကြၽန္မတို႔ကို ဆက္မငွါးႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဆက္မငွားရဲေတာ့ဘူး။ ကြၽန္မတို႔ အခက္အခဲေတြ ႀကံဳရတာ႐ွိတယ္” ဟု ရန္ကုန္ဆႏၵျပပြဲ ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးျဖစ္သည့္ မအိအိမိုးက ေျပာသည္။
အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေဝးျခင္းႏွင့္ စီတန္းလွည့္ လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ဖမ္းဆီး အေရးယူရန္အတြက္သာ အသံုးျပဳေနၾကၿပီး လံုၿခံဳေရးကို ပံ့ပိုးကူညီေပးရန္ တက္တက္ႂကြႂကြ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ရမည့္အစား စစ္ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပသူမ်ားကို လူစုခြဲရန္သာ ပိုမိုအာရံုစိုက္ခဲ့ေၾကာင္း သုေတသနစာတမ္းက ေဖာ္ျပသည္။
ေနာက္ဆံုးအျဖစ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္က စတုတၳအႀကိမ္ ျပင္ဆင္ ထားေသာ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္က ၿငိမ္းစုစီဥပေဒထက္ပင္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ကို ဖိႏွိပ္မွဳ ပိုမိုဆိုးဝါးလာခဲ့ေၾကာင္း ဥပေဒပညာ႐ွင္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္း က ေဝဖန္သည္။
“အခုေနာက္ဆံုး ၂၀၁၈ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္အရဆိုရင္ ဘာမွကို မ႐ွိေတာ့ဘူး။ Nothing , all gone ပဲ။ ဘာမွကို မ႐ွိေတာ့ဘူး။ ဘာမွလုပ္လို႔မရေတာ့ဘူး” ဟု ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္း က ေျပာသည္။
အစိုးရအေနျဖင့္ ၿငိမ္း စု စီ ဥပေဒပါ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ရန္မလိုအပ္ေသာ စုေဝးမွဳမ်ားအတြက္ ႀကိဳတင္အသိေပး အေၾကာင္းၾကားရန္ လိုအပ္မွဳကို ပယ္ဖ်က္ ေပးရန္ႏွင့္ အသိေပးအေၾကာင္းၾကားခ်က္မွ အနည္း ငယ္လြဲ ေခ်ာ္ျခင္း ကဲ့သို႔ေသာ အေသးအဖြဲ ခ်ိဳးေဖာက္မွဳမ်ားကို ရာဇဝတ္မွဳျဖင့္ ျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္းမွ ဖယ္႐ွားရန္ ေ႐ွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕က တိုက္တြန္းထား သည္။
မူရင္းသတင္းကို ဤေနရာတြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။
28 February 2025
Asian NGO Network on National Human Rights Institutions , CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar)
Progressive Voice is a participatory rights-based policy research and advocacy organization rooted in civil society, that maintains strong networks and relationships with grassroots organizations and community-based organizations throughout Myanmar. It acts as a bridge to the international community and international policymakers by amplifying voices from the ground, and advocating for a rights-based policy narrative.