[ရန္ကုန္ – ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၂ ရက္ေန႔] ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ က်င့္သံုးမႈအတြက္ မွားယြင္းစြာ တရားစြဲဆိုထားသည့္ ပုဂၢဳိလ္မ်ားအေပၚ စြဲခ်က္အားလံုးကို ခ်က္ခ်င္း႐ုပ္သိမ္းေပးရမည့္အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္း လွည့္လည္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ (ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ) ကို ျပင္ဆင္ေပးရမည္ဟု ေရွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႔ (Progressive Voice) မွ ယေန႔ထုတ္ျပန္ေသာ သုေတသနစာတမ္းတြင္ ေျပာဆိုလိုက္ပါသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ားအတြင္း ပိတ္မိေနေသာ ျပည္တြင္း ေနရပ္စြန္႔ခြာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ရသူ (IDP) မ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေရး အေရးတႀကီးလိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚ တုံ႔ျပန္ေရးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေထာင္ခ်ီေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ား ဆက္လက္၍ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေစသည့္ ျပည္တြင္းစစ္ကို ရပ္တန္႔ေစေရး အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း ဧၿပီလႏွင့္ ေမလအတြင္း ျမစ္ႀကီးနား၊ ရန္ကုန္ႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕မ်ား၌ စီစဥ္ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈမ်ား အတြက္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူလူငယ္ အနည္းဆံုး ၄၇ ဦး တရားစြဲဆိုခံထားရပါသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးပြဲနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ထင္ရွားသမိုင္းေၾကာင္း အရွည္ႀကီးေတြ ရွိခဲ့တယ္။” ဟု ေရွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႔၏ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေအာင္ခိုင္မင္းကေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ၎ကိုယ္တုိင္သည္ ယခင္ စစ္အစိုးရကို ဆန္႔က်င္ေျပာဆိုမႈေၾကာင့္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ေထာင္ဒဏ္ ၇ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရဖူးသည္။ “က်ေနာ္တို႔ လုိလားခ်က္ေတြနဲ႔ ပူပန္မႈေတြကို ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဖြင့္ဟႏိုင္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ ေတြကို အစုိးရက မခ်ဳိးႏွိမ္ဘဲ ပံ့ပိုးကူညီေပးဖို႔၊ အားေပးျမႇင့္တင္ေပးဖို႔၊ အေလးထားဖို႔ အင္မတန္မွအေရးႀကီးတယ္။” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

“ျပည္သူလူထု လိုလားခ်က္ကို သိသင့္ၿပီ – လြတ္လပ္စြာစီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံလူငယ္မ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈ” သုေတသနစာတမ္းတြင္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္က အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ဦးေဆာင္ေသာ အစိုးရမွ ျပင္ဆင္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ၏ ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပထားၿပီး ထပ္ဆင့္ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အေရးပါေသာအခန္းက႑ကိုလည္း ေဆြးေႏြးတင္ျပထားပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပသူမ်ားအား ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားမွ လက္လြတ္စပယ္ဖမ္းဆီး တရားစြဲဆိုရန္ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒကို မည္သို႔ဆက္လက္အသံုးျပဳေနပံု၊ စုေဝးပြဲမ်ားကို ပံ့ပိုးကာကြယ္ေပးရမည့္အစား တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖိႏွိပ္ရမည္ဆိုသည့္ သေဘာတရားအား ဆက္လက္ကိုင္စြဲေနပံုတို႔ကို ဤစာတမ္းတြင္ ရွင္းလင္းတင္ျပ ထားသည္။

“အဆိုျပဳထားတဲ့ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြသာ အတည္ျဖစ္သြားရင္ ဥပေဒကို ရဲက သူတို႔လိုသလို အဓိပၸါယ္ဖြင့္လို႔ရသြားမယ္။ ဒါဆိုရင္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပခြင့္ဆိုင္ရာ အေျခခံအခြင့္အေရးကိုလည္း လံုးလံုးဆံုးရႈံးသြားရလိမ့္မယ္။” ဟု တသီးပုဂၢလ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္းျဖစ္ၿပီး မတ္လတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ ၂၀၁၈ ျပင္ဆင္ခ်က္မူၾကမ္းကို ဆန္႔က်င္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားအား တာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္း ကေျပာသည္။ “အစိုးရအေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ပိုလုပ္ေပးရမယ္။” ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။

ျပင္ဆင္ထားသည့္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးပြဲတစ္ခု ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ “ခြင့္ျပဳခ်က္” အစား ႀကိဳတင္ “အသိေပးအေၾကာင္းၾကားခ်က္” သာ လုပ္ရန္ သတ္မွတ္ျပင္ဆင္ထားေသာ္လည္း ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ားႏွင့္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားတြင္ ပါဝင္မည့္ အသံုးအႏႈန္း စာသားမ်ားအပါအဝင္ အခ်က္အလက္မ်ားစြာ တင္ျပရန္လိုအပ္သျဖင့္ ႀကိဳတင္အသိေပးရန္ လိုအပ္ခ်က္မ်ားသည္ ပံ့ပိုးစီစဥ္ေပးရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားထက္ မ်ားစြာေက်ာ္လြန္ေနပါသည္။ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရန္ ေစာင့္ေနေသာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဥပေဒမူၾကမ္း၌ အဆိုျပဳထားသည့္ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားက ပိုမို၍ပင္ တင္းက်ပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္သည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းမည္ျဖစ္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးပြဲ စီစဥ္သူမ်ားအေနျဖင့္ စုေဝးပြဲအတြက္ ရံပံုေငြ ေထာက္ပ့ံသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အခ်က္အလက္ကိုပါ တင္ျပရန္လိုအပ္မည္ ျဖစ္သည္။

ထိုမွ်မက ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀(ဋ) အရ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးပြဲမ်ားကို ဦးေဆာင္စီစဥ္သူမ်ားႏွင့္ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲသူမ်ားသည္ ယခင္က ရွိထားသည့္ ေဒသႏၱရစည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ သက္ဆုိင္ရာသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းေဝဝါးေသာ ပုဒ္မေၾကာင့္ ရဲအပါအဝင္ ေဒသႏၱရအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ စုေဝးပြဲစီစဥ္သူမ်ားႏွင့္ သေဘာတူညီခ်က္ရယူရန္ ေတာင္းဆိုေစႏိုင္ၿပီး အကယ္၍ သေဘာတူညီခ်က္ကို ေဖာက္ဖ်က္လွ်င္ သို႔မဟုတ္ ေဒသႏၱရ အာဏာပိုင္မ်ားက ျငင္းပယ္လွ်င္ စုေဝးပြဲပါဝင္သူမ်ားကို ဥပေဒခ်ဳိးေဖာက္မႈႏွင့္ တရားစြဲဆိုႏိုင္သည္။ ဤျပ႒ာန္းခ်က္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည္မွာ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၀ ျဖစ္သည္။ ပုဒ္မ ၂၀ အရ စီစဥ္သူမ်ား သို႔မဟုတ္ ပူးေပါင္းပါဝင္သူမ်ားသည္ မူလအသိေပးအေၾကာင္းၾကားစာတြင္ေပးထားေသာ သတင္းအခ်က္အလက္ထက္ ေက်ာ္လြန္သြားပါက၊ ဥပမာ ပါဝင္သူတစ္ဦးဦးမွ ႀကိဳတင္အတည္ျပဳမထားေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံတစ္ခုကို သံုးစြဲလွ်င္ပင္ ယင္းစုေဝးပြဲမွာ ျပစ္မႈေျမာက္သြားသည္။

“ျမန္မာစစ္တပ္က ထိုးစစ္ေတြ ဆက္လုပ္ေနတဲ့အျပင္ IDP ေတြဆီ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ အကူအညီေတြကို မေရာက္ေအာင္ ဆက္ၿပီးတားဆီးေနတယ္ဆိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ လက္နက္ကုိင္ပဋိပကၡေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ေျပးေနရတဲ့ သိန္းခ်ီတဲ့ IDP ေတြကို မကာကြယ္ႏုိင္ မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ ျဖစ္ေနရင္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ဒီ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာခဲ့ၿပီျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ထိခိုက္ေနရတဲ့ လူထုေတြကို အားေပးေထာက္ကူဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ စုေပါင္းအသံေတြ က်ယ္က်ယ္ထြက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာကုိ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။” ဟု လြမ္းေဇာင္း က ဆိုသည္။ ၎သည္ ျမစ္ႀကီးနားဆႏၵျပပြဲကို ဦးေဆာင္စီစဥ္သည့္ ကခ်င္လူငယ္မ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္မွ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး မ်ဳိးမင္းဦးက ရာဇသတ္ႀကီးဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၀၀ အရ အသေရဖ်က္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုျခင္း ခံေနရသူလည္း ျဖစ္သည္။ “အထူးသျဖင့္ တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံကို လုပ္ေတာ့မွာဆုိေတာ့ ဒီကာလမွာ အင္မတန္အေရးႀကီးေနၿပီ။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီလုိမ်ိဳး စုေပါင္းအသံေတြ က်ယ္ေလာင္လာေအာင္ေတာင္းဆုိတာက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ အျမစ္တြယ္ေအာင္ အားေပးေနတာမ်ိဳးျဖစ္လုိ႔ပါ” ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

ရန္ကုန္ႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနား ႏွစ္ၿမိဳ႕စလံုးတြင္ လူငယ္အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပပြဲမ်ားကို စီစဥ္စည္း႐ံုးရာတြင္ လည္းေကာင္း၊ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္းေကာင္း ထင္ရွားသည့္အခန္းက႑မ်ားမွ ပါဝင္ခဲ့ရာ ပုဂၢိဳလ္ေရးဆိုင္ရာ ထိပါးေႏွာင့္ယွက္မႈမ်ား အပါအ၀င္ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚအေျခခံသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို လူပုဂၢိဳလ္အေပၚ တိုက္ရိုက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆိုရွယ္မီဒီယာေပၚတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရး အစြန္းေရာက္မ်ား၏ တိုက္ခိုက္ ျခင္းကို ထပ္ဆင့္ၾကံဳေတြ႔ၾကရသည္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပပြဲေတြ ဦးေဆာင္စီစဥ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပူးေပါင္းပါဝင္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ေလးစားဖို႔လိုသလုိ တခ်ိန္တည္းမွာလည္း အမ်ဳိးသမီးေတြ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။” ဟု ရန္ကုန္ဆႏၵျပပြဲ ဦးေဆာင္စီစဥ္သူအမ်ဳိးသမီးမ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္သူ အိအိမိုးက ေျပာသည္။ “က်မတို႔ဟာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ညစ္ညစ္ညမ္းညမ္းေျပာတဲ့ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ၊ အေႏွာင့္အယွက္ေပးတာေတြကို အထူးသျဖင့္ ရဲနဲ႔ မဘသေတြက လူမႈကြန္ယက္ေပၚကတစ္ဆင့္ ေႏွာင့္ယွက္တာခံရေပမယ့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းတစ္ခုျဖစ္ဖို႔အတြက္ လူမႈေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ စံႏႈန္းေတြကို ဆက္ၿပီး ရင္ဆုိင္စိန္ေခၚသြားမွာပါ။” ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။ “က်မတို႔မေၾကာက္ဘူး၊ က်မတို႔ အခြင့္အေရးအတြက္  ဆက္လုပ္သြားမယ္။” ဟု ၎က ထပ္ေျပာသည္။

ေရွ႕ေျပအသံအဖြဲ႔မွ ျမန္မာအစုိးရ၊ စစ္တပ္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းအပါအ၀င္ အထူးသျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အလွဴရွင္မ်ား အေနျဖင့္ IDP မ်ားအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာအကူအညီႏွင့္ လံုျခံဳေဘးကင္းမႈ ေဆာင္က်ဥ္းေပးေရး အာမခံရန္၊ စစ္ပြဲအဆံုးသတ္ရန္၊ ၿငိမ္းစုစီ ဥပေဒအား ျပင္ဆင္ရန္ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားႏွင့္ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူမ်ားကို ပံ့ပိုးကူညီေပးရန္ တိုက္တြန္းထားၿပီး တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအေပၚ တရားစြဲဆိုထားခ်က္မ်ားအားလံုး ခ်က္ခ်င္းပယ္ဖ်က္ေပးရန္လည္း ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။

ထပ္မံသိရွိလိုပါက ဆက္သြယ္ရန္

• ေအာင္ခိုင္မင္း၊ ေရွ႕ေျပးအသံအဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး +95 (0) 92 6100 9995 [email protected] (အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာဘာသာ)

• ေဒါက္တာညိဳညိဳသင္း၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း +95 (0) 95 136 519 (အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာဘာသာ)
• အိအိမုိး၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လူငယ္ဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္စည္းရံုးသူ +95 (0) 97 9846 8326 (ျမန္မာဘာသာ)
• လြမ္းေဇာင္း၊ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ လူငယ္ဆႏၵျပပြဲ စီစဥ္စည္းရံုးသူ +95 (0) 97 9017 7904 (ျမန္မာဘာသာ)

ဤသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ ျမန္မာဘာသာကို ဤေနရာတြင္ ရယူပါ။

ဤသံုးသပ္ခ်က္စာတမ္း အျပည့္အစံုကို ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ဤေနရာတြင္ ရယူပါ။

ဤသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ အဂၤလိပ္ဘာသာကို ဤေနရာတြင္ ရယူပါ။

ဤသံုးသပ္ခ်က္စာတမ္း အျပည့္အစံုကို အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ဤေနရာတြင္ ရယူပါ။