ေအာက္တြင္လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ မိမိတို႔အရပ္ဘက္လူထုအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ၁၉၀၈ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံမတရားအသင္းအက္ဥပေဒျဖင့္ သတင္းေထာက္သံုးဦးအပါအဝင္ လူေျခာက္ဦးအား ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း တရားစြဲဆိုထားျခင္းကို ႐ႈတ္ခ်လိုက္သည္။ သတင္းေထာက္သံုးဦးသည္ သတင္းလုပ္ငန္းလႈပ္ရွားမႈ မ်ားကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာလုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း သက္သက္ေၾကာင့္သာ ထိန္းသိမ္းခံရျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ၎တို႔အေပၚ စြဲဆိုခ်က္မ်ားကို ႐ုတ္သိမ္းေပးရန္ႏွင့္ ႁခြင္းခ်က္မရွိ ခ်က္ခ်င္းျပန္လႊတ္ေပးရန္ မိမိတို႔မွ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ သတင္းေထာက္သံုးဦးျဖစ္သည့္ ဧရာဝတီမဂၢဇင္းမွ (The Irrawaddy) ကိုသိန္းေဇာ္ (ခ) လ၀ီ၀မ္၊ ဒီမိုကရက္တစ္ျမန္မာ့အသံ (DVB) မွ ကိုေအးႏိုင္ႏွင့္ ကိုျပည့္ဘုန္းေအာင္ တုိ႔ႏွင့္အတူလိုက္ပါခဲ့သည့္ မိုင္းထြန္းေအး၊ မိုင္းစန္းညြန္႔ႏွင့္ မိုင္းေအာင္ခမ္းတို႔ကို ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ စစ္တပ္က ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။ ၎တို႔သည္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္း ျဖစ္ေသာ တအာင္းအမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ (TNLA) ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္က်င္းပေသာ အခမ္းအနားတစ္ခုကို တက္ေရာက္ သတင္းယူၿပီးအျပန္တြင္ ထိန္းသိမ္းခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ဇြန္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ၎တို႔ေျခာက္ဦးစလံုးကို မတရားအသင္းႏွင့္ဆက္သြယ္သည္ဆုိကာ ကုိလုိနီေခတ္လက္က်န္ မတရားအသင္းအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၇(၁) ျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ထားသည္။ သတင္း ေထာက္မ်ားကို ကားေမာင္းပို႔ခဲ့သည့္ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားျဖစ္ေသာ မိုင္းစန္းညြန္႔ႏွင့္ မိုင္းေအာင္ခမ္း တို႔ကိုမူ လိုင္စင္မဲ့ယာဥ္ အသံုးျပဳသည္ဆုိကာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၈ ႏွင့္ပါ ထပ္မံစြဲဆိုခဲ့သည္။ လတ္တေလာတြင္ ၎တို႔အားလံုးမွ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းရွိ သီေပါအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ထိန္းသိမ္းခံေနရၿပီး ဇူလိုင္လ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ေနာက္ထပ္႐ံုးခ်ိန္း ရင္ဆုိင္ရန္ရွိေနသည္။ အကယ္၍ မတရားအသင္းအက္ဥပေဒအရ အျပစ္ေပးခံရလွ်င္ တစ္ဦးခ်င္းအေနျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ ႏွစ္ႏွစ္ မွ သံုးႏွစ္ၾကား က်ခံႏုိင္ေျခရွိၿပီး ေငြဒဏ္လည္း က်ခံရႏိုင္သည္။ လြတ္လပ္မႈကင္းမဲ့ေသာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ႏွင့္ မတရားအသင္းအက္ဥပေဒကို တရား လက္လြတ္အသံုးျပဳျခင္းတို႔က ထိန္းသိမ္းခံပုဂၢဳိလ္ ေျခာက္ဦးတုိ႔၏ အေနအထားကို အထူးစိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ေန ေစသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္သည္ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုမ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားရာ နယ္ေျမမ်ားမွ ျပည္သူမ်ားကို တရားလက္လြတ္ ဖမ္းဆီးရန္ မတရားအသင္းအက္ဥပေဒကို မၾကာခဏအသံုးျပဳေလ့ရွိသည္။ ယခင္က ျမန္မာစစ္တပ္သည္ TNLA အေပၚ ႀကီးမားေသာထုိးစစ္မ်ားဆင္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္လည္း ႏွစ္ဘက္အၾကား တိုက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနသည္။
သတင္းေထာက္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔သတင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ပဋိပကၡ တစ္ခု၏ ဘက္ႏွစ္ဘက္စလံုးမွ သတင္းတင္ျပႏိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ဇြန္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ သတင္းဌာနမ်ား၊ သတင္းအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ သတင္းေထာက္ကြန္ရက္မ်ား စုစုေပါင္း ၂၅ ခုတို႔မွ သမၼတ၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ ခံပုဂၢဳိလ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ထံသို႔ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ ေပးပုိ႔ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ၎စာထဲတြင္ ယင္းဖမ္းဆီးမႈမ်ားသည္ “စာနယ္ဇင္းကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ျခင္းႏွင့္ ဆင္ဆာျဖတ္ျခင္း” ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူအားလံုးသည္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ ေဒသမ်ားမွ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရရွိသင့္သည္ဟုလည္း အေရးဆိုခဲ့သည္။
သတင္းေထာက္သံုးဦး အဖမ္းခံရျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ စုိးရိမ္ဖြယ္ နိမ့္က်လာသည့္လကၡဏာကုိ ျပသေနပါသည္။ အရပ္သားဦးေဆာင္ေသာအစိုးရကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ လိုက္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားမွ ၎တို႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္ေနရာ ဆက္ျဖစ္ေနပါေသးသည္။ ဆက္သြယ္ေရးအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ) အား အသံုးျပဳကာ အသေရဖ်က္မႈျဖင့္ သတင္းေထာက္မ်ားအေပၚ တရားစဲြဆုိမႈမ်ား ပိုမုိအသုံးျပဳလာသည္။ ရာဇဝတ္မႈတရားေရးစနစ္ကို အသံုးျပဳ၍ အေႏွာင့္အယွက္ေပးျခင္း သည္ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား ၏လုပ္ငန္းမ်ားကို ဥပေဒ ေဖာက္ဖ်က္မႈျဖစ္ေအာင္၊ ပ်က္ျပားေအာင္ႏွင့္ အျပစ္ဒဏ္က်ခံရေအာင္ မၾကာခဏသံုးသည့္ နည္းနာတစ္ခု ျဖစ္သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ားဆိုင္ရာ ေၾကညာစာတမ္း အပိုဒ္ ၆ တြင္ “လူတိုင္းသည္ တစ္ဦးခ်င္းျဖစ္ေစ၊ အျခားသူမ်ားႏွင့္ စုဖြဲ႔၍ျဖစ္ေစ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အေျခခံလြတ္လပ္ခြင့္မ်ား အားလံုး အေၾကာင္း သတင္းအခ်က္မ်ား လက္လွမ္းမွီခြင့္အပါအဝင္ သိရွိခြင့္၊ ရွာေဖြခြင့္၊ ရယူခြင့္၊ လက္ခံခြင့္ႏွင့္ ထားရွိခြင့္ရွိသည္” ဟု ဆိုထားပါသည္။
ျမန္မာအာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ေအာက္ပါတို႔အား ခ်က္ခ်င္းေဆာင္ရြက္ရန္ မိမိတုိ႔မွ တိုက္တြန္းလိုက္ ပါသည္။
ေထာက္ခံလက္မွတ္ေရးထိုးသည့္အဖဲြ႔အစည္းမ်ား –
1. Action Committee for Democracy Development (ACDD)
2. All India Network of Individuals and NGOs working with National and State Human Rights Institutions (AiNNI)
3. Amnesty International
4. Arakan Observer Group
5. Arakan Watch
6. Asian Forum for Human Rights and Development (FORUM-ASIA)
7. Assistance Association for Political Prisoners (AAPP)
8. Association Suisse Birmanie (ASB)
9. Banglar Manabadhikar Suraksha Mancha (MASUM)
10. Burma Campaign UK (BCUK)
11. Burma Centre Delhi
12. Burma Human Rights Network (BHRN)
13. Burma Link
14. Burma Monitor Group (BMG)
15. Burmese Rohingya Organisation UK
16. Bytes for All
17. Chin Human Rights Organization (CHRO)
18. Christian Solidarity Worldwide
19. Civil Rights Defenders (CRD)
20. Community Partners International (CPI)
21. Farmer and Labour Activists Group (FLAG)
22. Fortify Rights
23. Free Burma Campaign (South Africa) (FBC) (SA)
24. Frontier Myanmar
25. Future Light Center (FLC)
26. Genuine People’s Servants (GPS)
27. Human Rights Defenders Alert
28. Human Rights Alert Manipur
29. Human Rights Defenders and Promoters (HRDP)
30. Institute for Asian Democracy
31. Info Birmanie
32. International Campaign for the Rohingya
33. INFORM Human Rights Documentation Centre
34. Initiatives for International Dialogue (IID)
35. Interfaith Cooperation Forum
36. Kachin Development Networking Group (KDNG)
37. Kachin Women’s Association Thailand (KWAT)
38. Karen Human Rights Group (KHRG)
39. Karen Women’s Organization (KWO)
40. Kayan National Party (KNP)
41. Korean House for International Solidarity (KHIS)
42. Let’s Help Each Other (LHEO)
43. Mae Tao Clinic (MTC)
44. Madaripur Legal Aid Association (MLAA)
45. Network for Social Development and Peace
46. Norwegian Burma Committee (NBC)
47. Odhikar
48. People’s Watch (PW)
49. Peoples’ Vigilance Committee on Human Rights (PVCHR)
50. Programme Against Custodial Torture & Impunity (PACTI)
51. People Empowerment Foundation (PEF)
52. Progressive Voice (PV)
53. Pusat KOMAS
54. Quarterly Journal of Federalism
55. Ramhkye
56. Refugee and Migratory Movements Research Unit (RMMRU)
57. Rohingya Academy
58. Rohingya Arakanese Refugee Committee (RARC)
59. Rohingya Youth Development Forum (RYDF)
60. Social Harmony and Inclusive Development Organization
61. Suara Rakyat Malaysia (SUARAM)
62. Swedish Burma Committee
63. Task Force Detainees of the Philippines (TFDP)
64. Tavoyan Women’s Union (TWU)
65. Think Centre
66. United States Campaign for Burma
67. Yaung Chi Oo Workers’ Association (YCOWA)
68. စိမ္းလန္းျပင္ဦးလြင္
ထပ္မံသိရွိလိုပါက ဆက္သြယ္ရန္
၁။ Sejin Kim, Human Rights Defenders (HRD) Senior Programme Officer, Asia Forum for Human Rights and Development (FORUM-ASIA); +66 (0) 21 082 64346, [email protected] (အဂၤလိပ္ဘာသာ)
၂။ ေအာင္ခိုင္မင္း၊ အမႈေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမွဴး၊ ေရွ႕ေျပးအသံအဖဲြ႔၊ +၆၆ (၀) ၉၇ ၉၉၅ ၅၃၀၅၊ [email protected] (ျမန္မာဘာသာ/အဂၤလိပ္ဘာသာ)
၃။ Kristina Jelmin, Executive Director, Swedish Burma Committee; +46 (0) 70 759 8046, [email protected] (အဂၤလိပ္ဘာသာ/ဆြီဒင္ဘာသာ)
ပူးတဲြထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ျမန္မာဘာသာကုိ ဤေနရာတြင္ ရယူႏုိင္ပါသည္။