ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ(မူၾကမ္း)ကို ထုတ္ျပန္ကာ အစိုးရႏွင့္လႊတ္ေတာ္က ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ ျပင္ဆင္ရန္ႀကိဳးပမ္းလာသည္ကို အသိအမွတ္ျပဳေသာ္လည္း ထုတ္ျပန္သည့္ ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ပါဝင္သည့္ အခ်က္မ်ားသည္ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေကာင္းမြန္ျခင္းမရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ႏွင့္ အျခားလူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လက္ရွိထိခိုက္ေန သည့္ ျပႆနာအရင္းအျမစ္မ်ားကို ထိေရာက္စြာ ေျဖရွင္းႏိုင္ျခင္း မရွိသည္ကိုေတြ႕ရသည့္အတြက္ အဓိပၸါယ္ျပည့္ဝၿပီး အမ်ား ျပည္သူပါဝင္သည့္ အႀကံျပဳေဆြးေႏြးမႈမ်ား လံုေလာက္စြာ ေခၚယူက်င္းပလုပ္ေဆာင္ၿပီးမွသာ အတည္ျပဳျပဌာန္းရန္ ဆက္သြယ္ ေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) ဖ်က္သိမ္းေရး လွဳပ္ရွားမႈကို ပူးေပါင္းအဖြဲ႕က တိုက္တြန္းေတာင္းဆို လိုက္သည္။

လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္မ်ားအတြက္ လွဳပ္ရွားေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ သတင္းမီဒီယာအဖြဲ႕မ်ား အပါ အဝင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ၂၂ဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၇ ခုႏွွစ္ အေစာပိုင္းကစ၍ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ဖ်က္သိမ္းေရး လွဳပ္ရွားမႈပူးေပါင္းအဖြဲ႕အျဖစ္ စုစည္းခဲ႕ၿပီး ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒအား လူ႕အခြင့္အေရးအေလးထားသည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္အျဖစ္ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ေရး သံုးသပ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည့္ အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။ အဆိုပါသံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ၿပီးခဲ႕သည့္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္ေန႕က ပို႕ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒၾကမ္း ေက္ာမတီျဖင့္လည္းေကာင္း တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႕ၿပီး ျဖစ္သည္။ (ပူးတြဲပါ ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ၾကည့္ရွဳ႕ရန္။)

အဆိုပါ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားကို အေျခခံကာ ၁။) ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပုဒ္မ ၆၆(ဃ)အားအၿပီးပယ္ဖ်က္ရန္ ၂။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္၊ လူ႕အခြင့္ အေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီစံႏွဳန္းမ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိေနေသာ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒပါ အျခားပုဒ္မမ်ားအား ျပန္လည္သံုးသပ္ ျပင္ဆင္ရန္ႏွင့္ ၃။) ဥပေဒျပင္ဆင္ရာအဆင့္တိုင္းတြင္ အမ်ားျပည္သူပါဝင္ေသာ ညႇိႏွိဳင္းေဆြးေႏြး တိုင္ပင္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္ တို႕ကို ေတာင္းဆိုသည့္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တစ္ရပ္ကိုလည္း အမ်ားျပည္သူအား ဇြန္လ ၂၄ ရက္ေန႕ ေန႕စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ႕ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ (ေၾကညာခ်က္ကို ပူးတြဲပါစာတြင္ ၾကည့္ရွဳ႕ရန္။)

ဇူလိုက္လ ၈ ရက္က ထုတ္ျပန္သည့္ ျပင္ဆင္ရန္အဆိုျပဳထားသည္ ဥပေဒမူၾကမ္းကို သံုးသပ္ရာတြင္ ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ အပိုဒ္ ၄ ပိုဒ္ ပါဝင္ၿပီး ပထမ အပိုဒ္ ႏွစ္ခုသည္ ဥပေဒအမည္သတ္မွတ္ျခင္းႏွင့္ ဝန္ႀကီးဌာနအမည္ေျပာင္းလဲျခင္းသာျဖစ္ၿပီး က်န္အပိုဒ္ ႏွစ္ခုမွာ Facebook အပါအဝင္ အြန္လိုင္း လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚတြင္ ေရးသားမႈအေပၚ အသေရဖ်က္မႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုႏိုင္သည့္ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ကိုသာ ဦးတည္ ျပင္ဆင္သည္႔ အခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။ မူၾကမ္းပါ အပိုဒ္ ၃ ႏွင့္ ၄ အရ လက္ရွိ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ႏွင့္ ပုဒ္မ ၈၀ တို႕အား ျပင္ဆင္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ေအာက္ပါအတိုင္း သံုးသပ္ပါသည္။

၁။ အသေရဖ်က္မႈကို ရာဇဝတ္မႈအျဖစ္ ဆက္လက္ထားရွိျခင္းႏွင့္ ခ်က္ခ်က္ဖမ္းဆီးမႈကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိျခင္း- ယခုျပင္ဆင္သည့္ မူၾကမ္းပါ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)တြင္ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ျဖင့္ မတရားဖမ္းဆီးမႈမ်ား၏ အဓိကအေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္႕ “အသေရဖ်က္မႈ” ကို ျပစ္မႈတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ဆက္လက္ထားရွိၿပီး၊ အဆိုပါျပစ္မႈအား (ပုဒ္မ ၈၀(က))အရ ရဲအေရးပိုင္မႈ (ရာဇဝတ္မႈ)အျဖစ္ ဆက္လက္ သတ္မွတ္ထားသည္႔အတြက္ စြတ္စြဲခံရသူမ်ားသည္ ခ်က္ခ်င္းဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းခံရျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေပ။

၂။ ဥပေဒက မတရားဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းႏိုင္ျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိျခင္း- ဥပေဒမူၾကမ္းပါ ျပင္ဆင္ခ်က္မ်ားတြင္ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ပါ ျပစ္မႈမ်ားအား ပုဒ္မ ၈၀ (ဂ)အရ “အာမခံေပးႏိုင္သည့္ ျပစ္မႈမ်ား” အျဖစ္ သတ္မွတ္ခ်က္ပါရွိေသာ္လည္း အာမခံ ေပး “ႏိုင္” သည့္ ျပစ္မႈမ်ားဟု ဆိုရာ အာမခံရ၊ မရ ေသခ်ာျခင္း မရွိပဲ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ျဖင့္ မတရားဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းေနျခင္း ကို အၿပီးအပိုင္ တားဆီးႏိုင္ျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ လက္ရွိ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)ျဖင့္ တရားစြဲသည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ေလ့လာလ်င္လည္း ျပစ္မႈဆိုင္ရာက်င့္ထံုးဥပေဒ ေနာက္ဆက္တြဲ ဇယား (၂)အရ တရားသူႀကီး၏ ဆင္ျခင္တံုတရား အရသာ အာမခံ ေပး၊ မေပး ဆံုးျဖတ္သည္ျဖစ္ရာ အာမခံေပးရာတြင္ ဥပေဒအရ တသမတ္တည္း မျဖစ္ျခင္း၊ ေၾကာင္းက်ိဳး ညီညြတ္မႈ မရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေတြ႕ရသည္။ ယခုျပင္ဆင္လိုက္သည့္ အာမခံေပး “ႏိုင္” သည့္ ျပစ္မႈမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ရံုျဖင့္ လက္ရွိအေျခအေနကို ပိုေကာင္းလာေစျခင္း မရွိေပ။

၃။ ဝန္ႀကီးဌာန၏ သံုးသပ္ဆန္းစစ္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အာဏာကို ပယ္ဖ်က္ျခင္း – ဥပေဒမူၾကမ္းပါ ပုဒ္မ ၈၀ (ခ) ျပင္ဆင္ခ်က္အရ ပုဒ္မ (ဃ)ပါ ျပစ္မႈမ်ားအတြက္ တရားစြဲဆိုရာတြင္ ဝန္ႀကီးဌာန၏ ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ယူရန္ လိုအပ္ခ်က္အား ပယ္ဖ်က္သည္ျဖစ္ရာ မတရားဖမ္းဆီးစြပ္စြဲမႈမ်ားကို တားျမစ္ႏိုင္ရန္ သံုးသပ္ဆန္းစစ္ရမည့္ ဝန္ႀကီးဌာန၏ လုပ္ငန္းစဥ္မရွိေတာ့ဘဲ ရဲဌာန၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္ခုတည္းျဖင့္သာ စစ္ေဆး၊ ဖမ္းဆီး၊ အေရးယူႏိုင္မည္ျဖစ္သည့္အတြက္ လူ႕အခြင့္အေရးအေပၚ ပိုမိုဆိုးရြားသည့္ သက္ေရာက္မႈ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚလာေစႏိုင္ပါသည္။
ထိုအျပင္ ပုဂၢိဳလ္ေရးရာလြတ္လပ္လံုၿခံဳပိုင္ခြင့္ႏွင့္ အင္တာနက္ႏွင့္အျခား ဆက္သြယ္ေရးဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအား ဖ်တ္ေတာက္ ေႏွာင္႔ယွက္ခံရျခင္းမရွိဘဲ လြတ္လပ္စြာ ဆက္သြယ္အသံုးျပဳႏိုင္ေရး စသည့္တို႕အေပၚ ထိပါးႏိုင္သည့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္ ဆက္သြယ္ေရး ဥပေဒတြင္ ျပင္ဆင္သင့္သည့္ အျခားျပဌာန္းခ်က္မ်ားကိုလည္း အဆိုျပဳသည့္ဥပေဒၾကမ္းတြင္ ပါဝင္ျခင္းမရွိသည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။

သို႕ပါ၍ ပူးေပါင္းအဖြဲ႕၏ ဥပေဒၾကမ္းအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ျပင္ဆင္သင့္သည့္ ပုဒ္မမ်ားကို အႀကံျပဳခ်က္အျဖစ္ (ပူးတြဲပါ ဇယားတင္ ၾကည့္ပါရန္) လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနမ်ားသို႕ ေပးပို႕သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒအား လူ႕အခြင့္အေရးကို အျပည့္အဝကာကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒတစ္ရပ္အျဖစ္ ျပဌာန္းႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းအဖြဲ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္ တစ္ရပ္လည္းျဖစ္သည့္ အဓိပၸါယ္ျပည့္ဝသည့္ အမ်ားျပည္သူပါဝင္သည့္ အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား လံုေလာက္စြာ ေခၚယူက်င္းပ ေရးကို တြန္းအားေပးေရး သက္ဆိုင္ရာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအား လူထုက စာေရးသားေတာင္းဆိုမည့္ အြန္လိုင္းလွဳပ္ရွားမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္ #OurVoiceOurHluttaw ကို ယေန႕မွစ၍ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္သည္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒဆိုင္ရာသုေတသနအဖြဲ႕ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္အရ ယေန႕အခ်ိန္ထိ ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ)နဲ႕ တရားစြဲခံရတဲ႕ အမ်ားျပည္သူသိရွိတဲ႕ အမႈ ၇၃မႈမွာ အမႈအားလံုးက ပုဒ္မ ၆၆ (ဃ) ပါ ျပစ္မႈ ၇ ခုအနက္ “အသေရဖ်က္မႈ” ျပစ္မႈျဖင္႔သာ စြတ္စြဲဖမ္းဆီးတရားစြဲခံသည့္ အမႈေတြျဖစ္တယ္။ အခုျပင္လုိက္တဲ႔ ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)ထဲမွာလည္း အသေရဖ်က္မႈ ဆိုတာကို မပယ္ဖ်က္တဲ႕အတြက္ ဘာမွ အေျပာင္းအလဲျဖစ္စရာမရွိပါဘူး။” ဟု ပူးေပါင္းအဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကဗ်ာဆရာ ေမာင္ေဆာင္းခကေျပာၾကားသည္။

အျခားအဖြဲ႕ဝင္တစ္ခုဦးျဖစ္သည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာနက ေဒၚေဝၿဖိဳးျမင့္က “လက္ရွိ ပုဒ္မ (ဃ)နဲ႕ တရားစြဲႏိုင္ဖို႕ ပို႕ေဆာင္ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ႀကိဳတင္ခြင့္ခ်က္ေပးတာကို ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဆန္းစစ္သံုးသပ္တဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ႕ စည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းေတြထားရွိျခင္းမရွိရာ လက္ရွိ ဆန္းစစ္ သံုးသပ္တဲ႕ စံနစ္က လူ႕အခြင့္အေရးအေပၚ အေလးထားသည့္ စံနစ္မ်ိဳးလို႕ ေျပာလို႕မရဘူး။ ယခုမူၾကမ္းပါ ျပင္ဆင္ခ်က္ကလည္း လူ႕အခြင့္ေရးအေလးထားတဲ႕ ဆန္းစစ္သံုးသပ္ႏိုင္တဲ႕ နည္းလမ္းနဲ႕ မတရားစြဲဆိုမႈမ်ားအျဖစ္ပြားေအာင္ လြတ္လပ္မွန္ကန္စြာ ဆန္းစစ္ႏို္င္တဲ႕့ အဖြဲ႕အစည္းမ်ိဳးထားရွိရမယ္ဆိုတဲ႕ လိုအပ္ခ်က္တစ္ရပ္ကို လံုးဝမ်က္ကြယ္ျပဳရာ ေရာက္တယ္လို႕ ျမင္ပါတယ္” ဟု သံုးသပ္သည္။

PEN Myanmar ၏ Program Manager ျဖစ္သူ ေဒၚဇာျခည္ဦးကလည္း “ဥပေဒဆိုတာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အေျခခံရပိုင္ခြင့္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႕၊ တရားမၽွတမွုကို အာမခံခ်က္ေပးဖို႕၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာတဲ႕ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတာ္သစ္တည္ေဆာက္ရာမွာ လိုအပ္သျဖင့္ ေရးဆြဲျပဌာန္းျခင္းျဖစ္တယ္။ ဥပေဒရဲ႕ အကာအကြယ္ကို ရယူရမယ့္ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား၊ ျပည္သူမ်ားနဲ႕ ထိေတြ႕လုပ္ေဆာင္ေနတဲ႕ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား၏အသံကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရန္ လိုအပ္ပါတယ္္။” ဟု ေျပာၾကားသည္။
“ဥပေဒတစ္ခုဆိုတာ တစ္ခါျပင္ၿပီးရင္ လိုအပ္ခ်က္ရွိေနလို႕ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ျပန္ျပင္ဖို႕ဆို ႏွစ္အတန္ၾကာအံုးမွာ ျဖစ္တဲ႕အတြက္ ျပင္တဲ႕အခ်ိန္မွာ ျပင္ဆင္စရာရွိတာေတြကို တပါတည္း ျပည့္စံုေအာင္ ျပင္ဆင္ဖို႕ လိုပါတယ္။” ဟု အျခားအဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ျမန္မာဂ်ာနယ္လစ္ကြန္ယက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးျဖစ္သူ ဦးေဇယ်ာလွိဳင္ကလည္း ေျပာၾကားသည္။

အေသးစိတ္သိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ဆက္သြယ္ရန္
၁။ ေဒၚဇာျခည္ဦး (PEN Myanmar) – ၀၉၇၉၅၃၈၀၇၄၅
၂။ ေဒၚေဝၿဖိဳးျမင့္ (MCRB) – ၀၉၇၉၅၃၃၃၈၃၁
၃။ ေမာင္ေဆာင္းခ – ၀၉၇၇၃၉၃၇၂၇၃
၄။ ေဒၚထိုက္ထိုက္ေအာင္ (MIDO)- ၀၉၄၃၀ ၂၅၅၂၉

မူရင္းထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ကုိ ဤေနရာတြင္ ဖတ္ရႈႏုိင္သည္။