08 March 2017
၁၉၁၁ ခုႏွစ္မွစတင္၍ မတ္လ(၈)ရက္ေန႔ကို ႏိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႕အျဖစ္သတ္မွတ္လာခဲ႔သည္မွာ ယေန႔ဆိုလွ်င္ (၁၀၆)ႀကိမ္ေျမာက္ သို႔ေရာက္ရွိလာၿပီးျဖစ္သည္။အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ နယူးေယာက္အထည္စက္ရံုရွိ အလုပ္သမားမ်ား လူသားမဆန္စြာ အခ်ိန္ပိုလုပ္ရျခင္း၊ လုပ္အားခအလြန္ နည္းပါးျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မလံုၿခံဳျခင္းစသည္တို႔ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ဆႏၵျပမႈမ်ားေပၚေပါက္ခဲ႔သည့္ တျပိဳင္နက္မွာပင္ ၁၈၅၇ ခုႏွစ္မွစတင္၍ အမ်ိဳးသမီး လႈပ္ရွားမႈမ်ားပါစတင္လာခဲ႔ရာမွ ႏိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ ေပၚေပါက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ကမ႓ာတ၀ွမ္းရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ ဤေန႔က်ေရာက္တိုင္း အစဥ္အမွတ္ရလွ်က္ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမင့္ေနရမည့္ ေန႔ထူးေန႔ျမတ္ အခါသမယလည္းျဖစ္သည္။
ကမၻာ့ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ား၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသည္ ဤေန႔တြင္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကာကြ ယ္ျမွင့္တင္ႏိုင္ေရးကို ေရွးရႈလွ်က္ ႏိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႕ကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ဆင္ႏြဲလာခဲ႔ၾက သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိလာၿပီးျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ားအျပားတြင္ ယခုခ်ိန္ထိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘ၀လံုၿခံဳမႈအျပည့္အ၀ မရရွိႏိုင္သည့္အေျခအေနမွာ ထပ္တူထပ္မွ်ပင္ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ကမၻာ့လူမႈပတ္၀န္းက်င္ရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္မႈကိုအေျခခံ၍ ခြဲျခားထားေသာ ယဥ္ေက်းမႈထံုးထမ္းစဥ္လာ အစြဲအရျဖစ္ေစ လည္းေကာင္း၊ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားေသာ ဥပေဒအရျဖစ္ေစလည္းေကာင္း၊ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံရမႈမွာ အေျခအေနခ်င္းကြာျခား ေနမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အႏွစ္သာရအားျဖင့္ တူညီေသာခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံရမႈမ်ား တည္ရွိေနဆဲပင္ျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚနည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚတည္ရွိေနမႈထဲတြင္ မိမိတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ဘ၀လံုၿခံဳမႈမွာ ပို၍ပင္ ဆိုး၀ါးေနဆဲျဖစ္သည္။ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြါးေနေသာ စစ္ပြဲ၏ ဆိုးက်ိဳးေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ဒုကၡမ်ိဳးစံုႀကံဳေတြ႕ေနၾကရျခင္း၊ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ျခင္း၏ ဓါးစာခံျဖစ္ရျခင္း၊ လူမႈေရးဘ၀ညံ့ဖ်င္းမႈ၏ ဓါးစာခံျဖစ္ရျခင္းစသည့္ ေဘးဒုကၡမ်ားထဲတြင္ တိမ္ျမဳပ္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ယင္းအထဲတြင္ အထူးသျဖင့္ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈ မ်ား ေနရာအႏွံ႕ျဖစ္ေပၚေနျခင္းႏွင့္ လင္ေယာက္်ား စြန္႔ပစ္ခံအမ်ိဳးသမီးမ်ား မ်ားျပားလာျခင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ လြန္စြာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းေသာ အႏၱရာယ္ဆိုးႀကီးပင္ျဖစ္သည္ဟု မိမိတို႔မွ သံုးသပ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အစိုးရအပါအ၀င္ ပါတီ၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္တင္ႏိုင္ေရး ကို ေရွးရႈပါက ေဖၚျပပါသက္ဆိုင္သူမ်ား အေနျဖင့္ ၎တို႔မျဖစ္မေနေဆာင္ရြက္ရမည့္ တာ၀န္တရပ္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳကာ ယေန႔ က်ေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔တြင္ အထိမ္းအမွတ္လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ဆင္ႏြဲသင့္ ေပသည္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ လံုၿခံဳမႈ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မည္၍မည္မွ်ျဖစ္တည္ေနသည္ကို ယင္းႏိုင္ငံရွိ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘ၀အေျခအေန မည္သို႔မည္ပံုျဖစ္ေပၚေနျခင္းႏွင့္ တိုင္းတာႏိုင္သည္။ ထိုအခ်က္မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ လူမႈဘ၀ ႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားအားလံုး၏ ဓါးစာခံမ်ားျဖစ္ေန၍ပင္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္း၍ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဦးတည္ေနသည့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလသို႔ ေရာက္ရွိ လာခဲ႔သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ တစ္ခုရွိေနျပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လက္ရွိအခ်ိန္ထိ လံုး၀ၿပီးျပည့္စံုေသာ ျပည္တြင္းစစ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ေရးကို မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေသးျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္လမ္းေၾကာင္းမ်ား မေခ်ာေမြ႕ႏိုင္ေသးျခင္းေၾကာင့္ နယ္ပယ္အသီးသီး ရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ေႏွာင့္ေႏွးၾကံ႕ၾကာေနမည္ကို အထူးပင္စိုးရိမ္မိသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ က်ဴးလြန္ခဲ႔သူမ်ား၊ က်ဴးလြန္ေနသူမ်ားကို ထိေရာက္သည့္ အျပစ္ေပးအေရးယူမႈမ်ား မရွိသလို အမွန္တရားႏွင့္ တရားမွ်တမႈကို ယေန႔အခ်ိန္ထိ ယူေဆာင္ေပးႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ အေရးယူျခင္းမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ အစဥ္အလာသည္ ဆက္လက္အသက္၀င္ေနဆဲျဖစ္သည္။
တဖက္တြင္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာၿပီးျဖစ္ေသာ္လည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အလြန္နိမ့္က်ေနေသးျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဘ၀သည္ စား၀တ္ေနေရး မဖူလံုျခင္း၏ ဓါးစာခံမ်ားျဖစ္ေနၾကရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအ၀ွမ္း အမ်ိဳးသမီးမ်ား သည္ အလုပ္လက္မဲ႔ျဖစ္ရျခင္း၊ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ခံစားေနရျခင္းမွာ ယခင္ကထက္ပင္ ပိုမိုဆိုးရြားလာေန သည္ဟုသံုးသပ္သည္။ ယင္းထက္ဆိုးရြားသည္မွာ – အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာႏွင့္ မိမိတို႔ လုပ္ငန္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ မၾကာခဏဆိုသလို သက္ငယ္လူကုန္ကူးမႈမ်ားကို ၾကားသိေနရျခင္းႏွင့္ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈမ်ား ပိုမိုျဖစ္ ေပၚေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈမ်ား ပိုမိုျဖစ္ေပၚေနျခင္းကို ရခိုင္ေဒသအျဖစ္အပ်က္မ်ားက သက္ေသျပေနသ လို အျခားျမန္မာျပည္ အႏွ႔ံအျပားတြင္လည္း ျဖစ္ေပၚေနလွ်က္ရွိသည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ အစိုးရအေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ လြတ္ေတာ္အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ပါတီ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္လည္းေကာင္း အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးအတြက္ ႀကိဳတင္တားဆီးကာကြယ္ျခင္း၊ အခြင့္အေရး တိုးျမွင့္ျခင္းမ်ားကို တာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္ရန္ မဆိုထားဘိ လတ္တေလာျဖစ္ပ်က္ေနေသာ မုဒိမ္းျပဳက်င့္ခံရမႈအပါအ၀င္ အျခားေသာ နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈ၊ ခြဲျခားဖိႏွိပ္မႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ရန္ကိုပင္ မ်က္ကြယ္ျပဳေနေသးသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။ ဤကဲ႔သို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ နယ္ပယ္က႑ အသီးသီးတြင္ အမ်ိဳးသမီး ၏ အဓိကအခန္းက႑မွာပါ၀င္မႈ အလြန္အားနည္းေနေသးျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု မိမိတို႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ သံုးသပ္သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ ပါတီအဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ရပ္ရြာအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ မိသားစုနယ္ပယ္ရွိ ျပည္သူတရပ္ လံုးသည္ တိုင္းျပည္တြင္ အမွန္တကယ္ ၿပီးျပည့္စံုေသာ ျပည္တြင္းစစ္ဆိတ္သုန္း၍ စစ္မွန္ေသာ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္း ျဖင့္ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီး၊ လံုၿခံဳမႈအျပည့္ အ၀ရွိေသာ ႏိုင္ငံေတာ္အျဖစ္သို႔ ေရွးရႈေဆာင္ရြက္လိုပါက နယ္ပယ္က႑အသီးသီး ရွိအဓိကက်ေသာ အခန္းက႑မ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကိုယ္စားျပဳ ပါ၀င္ခြင့္ရွိရန္ု အလြန္အေရးႀကီးေၾကာင္း သတိမူလွ်က္ က်ား-မတန္းတူညီမွ်ေရးအတြက္ ထိေရာက္စြာ အေကာင္အထည္ ေဖၚေဆာင္ရြက္ၾကပါရန္ အစိုးရအသစ္ အျဖစ္ တာ၀န္ယူ လာမည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ႏွင့္ သက္ဆိုင္သူ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအားလံုးသို႔ တိုက္တြန္းႏိုးေဆာ္လိုက္ သည္။
ဆက္သြယ္ရန္
ေစာစံျငိမ္းသူ – +၉၅ ၉၄၂ ၁၇၃၄ ၆၇၆
မယ္းစိုုးစိုုးႏြယ္ – ၆၆ ၉၃ ၂ ၇၅ ၅၄၃၁
သေဘာထားထုတ္ျပန္ခ်က္ ျမန္မာဘာသာကုိ ဤေနရာတြင္ ရယူႏုိင္သည္။
28 February 2025
Asian NGO Network on National Human Rights Institutions , CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar)
25 February 2025
25 February 2025
21 February 2025
CSO Working Group on Independent National Human Rights Institution (Burma/Myanmar) , Asian NGO Network on National Human Rights Institutions (ANNI)
Progressive Voice is a participatory rights-based policy research and advocacy organization rooted in civil society, that maintains strong networks and relationships with grassroots organizations and community-based organizations throughout Myanmar. It acts as a bridge to the international community and international policymakers by amplifying voices from the ground, and advocating for a rights-based policy narrative.