Statement 678 Views

ရခိုုင္ျပည္နယ္၌ တိုုက္ခိုုက္ခံရမႈမ်ားအၿပီးတြင္ ျမန္မာႏိုုင္ငံသည္ ပဋိပကၡအသစ္တစ္ခုုသိုု႔ ခ်ဥ္းနင္းဝင္ေရာက္

August 27th, 2017  •  Author:   International Crisis Group  •  1 minute read

ၾသဂုုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ အေစာပိုုင္းအခ်ိန္မ်ားတြင္ ၎တိုု႔ကိုုယ္ ၎တိုု႔ အဂၤလိပ္လိုု Arakan Rohingya Salvation Army (ARSA) (ရခိုုင္ရိုုဟင္ဂ်ာကယ္တင္ေရးတပ္) ဟုုေခၚဆိုုေသာ ရိုုဟင္ဂ်ာသူပုုန္အုုပ္စုုျဖစ္သည္႔ ဟာရာခါ အယ္လ္-ရာကင္ (Harakah al-Yaqin) အဖြဲ႕ မွ စစ္ေသြးၾကြမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုုင္ငံ၊ ရခိုုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုုင္းမွ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင္႔ ရေသ႔ေတာင္ ၿမိဳ႕ နယ္မ်ားရိွ ရဲကင္းစခန္း ၃၀ ႏွင္႔ တပ္စခန္းမ်ားကိုု တၿပိဳင္နက္ညိွ၍ စတင္တိုုက္ခိုုက္ခဲ႔ပါသည္။ အစိုုးရက သတင္းထုုတ္ျပန္ရာတြင္ တိုုက္ခိုုက္သူမ်ားသည္ လက္ လုုပ္မိုုင္းမ်ား၊ ဓားရွည္မ်ားႏွင္႔ လက္နက္ငယ္အနည္းငယ္ကိုုင္ေဆာင္လ်က္ ရဲအရာရိွ ၁၀ ဦး၊ စစ္သား ၁ ဦးႏွင္႔ လူ ဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးတာဝန္ရိွသူ ၁ ဦးတိုု႔ကိုု သတ္ျဖတ္ခဲ႔ၿပီး သူပုုန္ ၇၇ ဦးကိုု အေသဖမ္းဆီးရမိ၍ ၁ ဦးကိုု အရွင္ လက္ရဖမ္းမိသည္ဟုု သတင္းမ်ားကဆိုုပါသည္။ တပ္မေတာ္သည္ တုုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္သည္႔အေနျဖင္႔ ထိုုနယ္ ေျမတလႊားတြင္ “နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး” မ်ားလုုပ္ေဆာင္လ်က္ရိွၿပီး ေက်းရြာမ်ားမွ ရဲကင္းစခန္းမ်ားကိုု ေနာက္ ထပ္တိုုက္ခိုုက္မခံရေအာင္ ပိုု၍လံုုၿခံဳေသာ ေနရာမ်ားသိုု႔ ေရႊ႕ ေျပာင္းေပးခဲ႔သည္။ အခ်ိဳ႕ ေသာေနရာမ်ားတြင္ ရင္ ဆိုုင္တိုုက္ခိုုက္မႈမ်ားရိွၿပီး ရိုုဟင္ဂ်ာလူထုုရန္မွ ကာကြယ္၍ ဥပေဒစိုုးမိုုးမႈရိွေရးအတြက္ ကိုုယ္ပိုုင္အစီအစဥ္မ်ား ျဖင္႔ လုုပ္ေဆာင္ေနသည္ဆိုုသည္႔ သတင္းအခ်ိဳ႕ လည္းထြက္ေပၚေနပါသည္။ ထိုုေဒသတြင္ ေနထိုုင္သူ ဗုုဒၶဘာသာ မ်ားေရာ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားပါ ေဒသမွ ထြက္ေျပးရန္ ႀကိဳးစားေနၾကရသည္။ ရခိုုင္ျပည္နယ္ကိုု ေခ်ာက္ကမ္းပါးမွ ျပန္ဆြဲ တင္မည္ဆိုုပါက အစိုုးရအပိုုင္းတြင္ အခ်ိန္မရေတာ႔ေပ။ အစိုုးရအေနျဖင္႔ ရခိုုင္လူမ်ိဳးႏွင္႔လည္းေကာင္း၊ ရိုုဟင္ဂ်ာ ႏွင္႔လည္းေကာင္း သက္ဆိုုင္ေသာ ေဘာင္ဝင္သည္႔ကိစၥမ်ားကိုု ယံုုၾကည္မႈရိွရိွ၊ ရဲရဲရင္႔ရင္႔ လ်င္ျမန္စြာ ကိုုင္တြယ္ ရမည္ျဖစ္သည္။

ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းတြင္ တင္းမာမႈမ်ား အေရးပါစြာ ျမင္႔တက္လာၿပီး၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းကဲ႔သိုု႔ေသာ စစ္ေသြး ၾကြ လႈပ္ရွားမႈမ်ားတိုုး၍ လုုပ္ေဆာင္လာေသာလကၡဏာမ်ား ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင္႔ ထြက္ေပၚလာကာ ျမန္မာ႔ တပ္မေတာ္မွ တပ္ေနရာခ်ထားမႈအသစ္မ်ားျဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္တြင္ ယခုုအျဖစ္အပ်က္ထြက္ေပၚလာျခင္းသည္ ပဋိ ပကၡ၏စိုုးရမ္ဖြယ္ျမင္႔တက္လာမႈကိုု ကိုုယ္စားျပဳျပသေနသည္။ သူပုုန္အုုပ္စုုသည္ ပထမဆံုုးတိုုက္ခိုုက္မႈကိုု ၂၀၁၆ ေအာက္တိုုဘာလက ျပဳလုုပ္ခဲ႔ရာ ထိုုစဥ္က အနည္းငယ္ရႈတ္ေထြးၿပီး ရခိုုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းမွ နယ္ျခားေစာင္႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ စခန္း သံုုးခုုကိုု တၿပိဳင္နက္တိုုက္ခိုုက္ခဲ႔သည္။ ထိုု႔ေနာက္တြင္ တပ္မေတာ္မွ အင္အားအလြန္အကၽြံသံုုးစြဲ ၍ တုုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား တစ္လၾကာ လုုပ္ေဆာင္ခဲ႔သည္။ ရလဒ္အေနျဖင္႔ ၂၀၁၇ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ရိုုဟင္ ဂ်ာ ၈၇,၀၀၀ ခန္႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏိုုင္ငံသိုု႔ ထြက္ေျပးခဲ႔ရာ ကုုလသမဂၢ၏ စံုုစမ္းစစ္ေဆးခ်က္တြင္ တပ္မေတာ္သည္ စိုုးရိမ္ဖြယ္က်ဴးလြန္မႈမ်ားကိုု က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုုပ္ေဆာင္ခဲ႔ၿပီး လူသားမ်ားအေပၚ က်ဴးလြန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈ မ်ား ပါဝင္ႏိုုင္သည္ဟုု သံုုးသပ္ခဲ႔သည္။ ျပည္တြင္းမွ စံုုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ားမွာမူ ထိုုသိုု႔ေသာ ေျပာဆိုုမႈမ်ားကိုု ပယ္ခ် ခဲ႔သည္။

ေရရွည္အတြက္ အေျဖရွာရန္ကိစၥမွာ ရွင္းေနပါသည္။ သိုု႔ေသာ္စိန္ေခၚမႈမ်ားေတာ႔ရိွလိမ္႔မည္။ ေျဖရွင္းရန္မ်ားကိုု ၾသဂုုတ္လ ၂၃ ရက္ေန႔က ထုုတ္ျပန္လိုုက္ေသာ ကိုုဖီအာနန္ဦးေဆာင္ေသာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္၏ ေနာက္ဆံုုးအ စီရင္ခံစာတြင္ အေသးစိတ္ဟုုဆိုုႏိုုင္ေသာ အႀကံေပးမႈမ်ားကိုု ေဖာ္ျပထားၿပီး အစိုုးရကလည္း ႀကိဳဆိုုခဲ႔သည္။ ၎ တြင္ ရခိုုင္လူမ်ိဳးမ်ား၏ ေဘာင္ဝင္သည္႔ တရားမွ်တမႈမရိွဟုု ခံစားေနရမႈမ်ားကိုု ကိုုင္တြယ္ေျဖရွင္းေပးရန္ျဖစ္ၿပီး တခ်ိန္တည္းတြင္ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင္႔၊ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင္႔ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဆိုုင္ ရာမ်ားကိုု လက္လွမ္းမီရယူခြင္႔၊ ႏိုုင္ငံေရးအရပါဝင္ခြင္႔ႏွင္႔ ႏိုုင္ငံသားရပိုုင္ခြင္႔မ်ားကိုုလည္း ေသခ်ာေစရန္ လုုပ္ ေဆာင္ေပးရန္ျဖစ္သည္။ ယခုုေနာက္ဆံုုးတိုုက္ခိုုက္မႈမ်ားသည္ အစိုုးရအေနျဖင္႔ ထိုုအႀကံျပဳခ်က္မ်ားကိုု အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ ခက္ခဲေစမည္႔ ႏိုုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားကိုု ဖန္တီးလိုုက္သလိုု အေရးေပၚအေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ တြန္းအားေပးလိုုက္သလိုုလည္းျဖစ္ရသည္။

လက္ရိွပဋိပကၡမွာ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းႏိုုင္ျခင္းမရိွဟုုေျပာလွ်င္ သိုု႔မဟုုတ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္၍မရႏိုုင္ဟုု ေျပာလွ်င္ မွား သည္ဟုုဆိုုရမည္။ ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္က ျဖစ္ခဲ႔ေသာ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးအႀကမ္းဖက္မႈ၊ မႏွစ္က သူပုုန္အဖြဲ႕ တစ္ခုု ထြက္ေပၚလာျခင္းတိုု႔သည္ အခ်ိန္မေရြးတစ္ခုုခုုျဖစ္သြားႏိုုင္ေသာ ရခိုုင္ျပည္နယ္၏ လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေနမႈကိုု ရွင္း လင္းေသာ အခ်က္ေပးမႈျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္အတြင္းမွ ရပ္ရြာျပည္သူအားလံုုးႏွင္႔ သက္ဆိုုင္ေသာ ကိစၥမ်ားကိုု လံုုၿခံဳ ေရးအရ တုုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ရန္သာမက ႏိုုင္ငံေရးအရပါ ကိုုင္တြယ္ရန္ အေရးေပၚလိုုအပ္သည္ကိုုပါ အခ်က္ေပး ေနျခင္းျဖစ္သည္။ သိုု႔တိုုင္ေအာင္ ျမန္မာအစိုုးရသည္ လ်င္ျမန္စြာ ေရွ႕ တိုုးလုုပ္ေဆာင္ျခင္းမရိွျခင္း သိုု႔မဟုုတ္ နက္ နဲေသာ မူဝါဒမ်ားျဖင္႔ ကုုစားရန္ ႏွစ္ႏွင္႔ခ်ီ၍ ဆံုုးျဖတ္ခ်က္မခ်ႏိုုင္ျခင္းတိုု႔သည္ ရခိုုင္ျပည္နယ္မွ မူဆလင္မ်ားအား အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားလုုပ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ဦးတည္သြားေစခဲ႔သည္။ ဤေနရာတြင္ ျမန္မာလူ႔အသိုုင္းအဝိုုင္းႏွင္႔ ျပည္နယ္မွ အလြန္အမင္းခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းအျပင္ ရပိုုင္ခြင္႔မ်ားတျဖည္းျဖည္းေပ်ာက္ဆံုုးသြားျခင္း၊ အေရးပါ ေသာ သရုုပ္လကၡဏာႏွင္႔ ႏိုုင္ငံသားအေထာက္အထားရရိွေရးတြင္ အတားအဆီးမ်ားလာျခင္း၊ ၂၀၁၅ ေရြး ေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးခြင္႔မရျခင္း၊ လူမႈေရးႏွင္႔ ႏိုုင္ငံေရးဘဝမ်ားတြင္ တျဖည္းျဖည္းစည္းျခားခံလာရျခင္းႏွင္႔ အခြင္႔ အေရးဆိုုင္ရာ ခ်ိဳးေဖာက္က်ဴးလြန္ခံရျခင္းမ်ားပါဝင္သည္။ ထိုုအခ်က္မ်ားတြင္ ၂၀၁၂ က အၾကမ္းဖက္မႈမွ ထြက္ ေပၚလာေသာ ရိုုဟင္ဂ်ာအသိုုင္းအဝိုုင္းအေပၚ လက္ရိွလူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုုင္ရာျပႆနာမ်ားႏွင္႔ အရပ္သားမ်ား ကိုု ပစ္မွတ္ထားေသာ မႏွစ္က စစ္ေရးအရေခ်မႈန္းမႈမ်ားက ေပါင္းထည္႔လိုုက္ေသာအခါ ARSA မ်ားအေနျဖင္႔ ေဘာင္ဝင္လာမႈႏွင္႔ ေဒသခံရပ္ရြာေနသူမ်ားအၾကားအေျချပဳ၍ လူသစ္စုုေဆာင္းရန္ ေရခံေျမခံတစ္ခုု ဖန္တီးေပး လိုုက္သလိုုျဖစ္ရၿပီး ၎တိုု႔ကိုု သေဘာမတူသည္႔ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားကိုု ပိုုမိုုလြယ္ကူစြာ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္းႏွင္႔ သတ္ျဖတ္ ျခင္းမ်ားလုုပ္ေဆာင္လာကာ ျပည္နယ္မွ စစ္မွန္ေသာအကာအကြယ္ေပးမႈမ်ား ေပ်ာက္ဆံုုးလာခဲ႔သည္။

ျမန္မာအစိုုးရအတြက္ ၿပီးခဲ႔ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈအျဖစ္အပ်က္မ်ားမွလည္းေကာင္း၊ လက္ရိွပဋိပကၡမွလည္း ေကာင္း ရွင္းလင္းေနေသာ သင္ခန္းစာယူစရာမ်ားရိွပါသည္။ Crisis Group အေနျဖင္႔ အႀကိမ္ႀကိမ္မွတ္သားမိ သည္မွာ အင္အားမ်ားျပားစြာ အသံုုးျပဳသည္႔ တပ္မေတာ္၏ တုုန္႔ျပန္မႈမ်ားသည္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ႏိုုင္ငံေရးမဟာဗ်ဴ ဟာႏွင္႔ မူဝါဒမူေဘာင္၏ အစိတ္အပိုုင္းမ်ားတြင္မပါဝင္ပဲ အေျခအေနကိုု ပိုုဆိုုးေစသည္ကိုုသာျဖစ္ေစသည္ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အနီးကပ္ဆံုုးအနာဂတ္တြင္ အကယ္၍တပ္မေတာ္၏ တုုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားသည္ အၾကမ္းဖက္မႈ သံသရာကိုု ပိုုဆိုုးေအာင္ သက္ဆိုုးမရွည္ေစလိုုပါက ၎တိုု႔အေနျဖင္႔ လိုုအပ္သည္႔ ပမာဏထက္ အင္အားေက်ာ္ လြန္အသံုုးမျပဳရန္ အခ်ိဳးအစားႏွင္႔ပတ္သက္ေသာ မူမ်ား (principle of proportionality) ႏွင္႔ သူပုုန္မ်ားႏွင္႔ ရိုု ဟင္ဂ်ာအရပ္သားမ်ားကိုု ခြဲျခားမႈမ်ားျပဳလုုပ္ရန္ကိုု ေလးစားလိုုက္နာရမည္ျဖစ္သည္။ တိုုက္ပြဲအတြင္း ပိတ္မိေန ေသာ၊ ထြက္ေျပးေနေသာ အရပ္သားအားလံုုးကိုု အကာအကြယ္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုု႔အျပင္ လူသားခ်င္းစာ နာမႈလုုပ္ေဆာင္ေနေသာ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင္႔ မီဒီယာမ်ားကိုု သက္ေရာက္မႈဒဏ္ခံရေသာ နယ္ေျမမ်ားသိုု႔ ကန္႔ သတ္မႈမ်ားမျပဳလုုပ္ပဲ ဝင္ေရာက္ခြင္႔ေပးရမည္ျဖစ္သည္။ သိုု႔မဟုုတ္ပါက အႏၱရာယ္ႀကီးၿပီး ျပင္းထန္ေသာ အစြန္း ႏွစ္ဖက္သိုု႔ ကြဲျပားမႈကိုု ျဖစ္ေစရန္လည္းေကာင္း၊ သီးျခားအထီးက်န္ကမၻာတစ္ခုုသဖြယ္ ဖန္တီးေပးလိုုက္သလိုု ျဖစ္ကာ ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္ကုုန္ဆံုုးေသာ ေနရာအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ လႈံ႕ ေဆာ္ေပးေသာ သတင္းမွားမ်ား ထြက္ေပၚ ရန္လည္းေကာင္း ပံ႔ပိုုးသလိုုျဖစ္လာေပလိမ္႔မည္။

ARSA က ရိုုဟင္ဂ်ာအေၾကာင္းရင္းေၾကာင္႔ ျမန္မာအစိုုးရကိုုသာ တိုုက္ခိုုက္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ရခိုုင္အရပ္သားမ်ားကိုု တိုုက္ခိုုက္ေနျခင္းမဟုုတ္ေၾကာင္းရွင္းျပေနေသာ္လည္း ၎တိုု႔၏ အၾကမ္းဖက္လုုပ္ရပ္မ်ားသည္ မလႊဲသာမေရွာင္ သာ အႏၱရာယ္ရိွသည္သာျဖစ္ၿပီး ၎တိုု႔ရည္ရြယ္သည္ကိုု အေထာက္အကူမျဖစ္ေပ။ ARSA အေနျဖင္႔ ၎တိုု႔၏ တိုုက္ခိုုက္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားအတြက္ ႏိုုင္ငံတကာ၏ ရႈတ္ခ်မႈကိုု ရင္ဆိုုင္ရလိမ္႔မည္ျဖစ္ၿပီး ၎၏ တိုုက္ခိုုက္မႈ စြမ္း ရည္ကိုု တိုုးတက္ေအာင္လုုပ္ေဆာင္လာပါက ရႈတ္ခ်မႈမ်ားပိုု၍ တိုုးလာပါလိမ္႔မည္။ ျမန္မာအစိုုးရကမူ ၾသဂုုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ႏိုုင္ငံ၏ ဥပေဒအရ အၾကမ္းဖက္အုုပ္စုုအျဖစ္ တရားဝင္ေၾကညာခဲ႔ၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုုသိုု႔ေၾကညာခဲ႔ ျခင္းေၾကာင္႔ ဥပေဒဆိုုင္ရာ အက်ိဳးဆက္အခ်ိဳ႕ ရိွလာႏိုုင္ေသာ္လည္း အစိုုးရအား အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ အျဖစ္ သံသယ မရိွ ေၾကညာရန္ ေတာင္းဆိုုေနေသာ အမ်ိဳးသားေရးသမားမ်ားကိုုေတာ႔ အနည္းငယ္ေက်နပ္မႈေပးႏိုုင္လိမ္႔မည္ ျဖစ္သည္။ ထိုုသိုု႔ေၾကညာလိုုက္ျခင္းျဖင္႔ ျမန္မာနိုုင္ငံသည္ ၎တိုု႔ကိုု တိုုက္ခိုုက္ရာတြင္ ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းသူ အဖြဲ႕ ကိုုတိုုက္ေနျခင္းမဟုုတ္ပဲ ႏိုုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕ ကိုု တိုုက္ခိုုက္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း တိုုး၍တင္ျပေရး သားေျပာဆိုုလာဖြယ္ရိွသည္။ အတိုုခ်ဳပ္ဆိုုရေသာ္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုုသာ ဆက္လက္လုုပ္ေဆာင္ေနမည္ဆိုုပါက ARSA ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚ လူမႈေရးအရ ခြဲျခားမႈမ်ား၊ မ်က္ႏွာသာမေပးမႈမ်ားေၾကာင္႔ ပိုု၍ ရက္စက္လာမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာနိုုင္ငံတလႊားတြင္ မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓါတ္မ်ားတိုုးလာေစမည္ျဖစ္သည္။ ARSA မ်ားအေနျဖင္႔က ၎တိုု႔၏ ယခုုေနာက္ဆံုုးတိုုက္ခိုုက္မႈမ်ားသည္ ၎တိုု႔ ၂၀၁၆ က လုုပ္ခဲ႔သလိုု ရိုုဟင္ဂ်ာ ရြာသားမ်ားကိုု ႀကီးစြာအႏၱရာယ္ေပးမည္႔ အားေကာင္းေသာ စစ္ေရးအရတုုန္႔ျပန္မႈမ်ားႏွင္႔ ႏိုုင္ငံေရးအရ ေနာက္ ေၾကာင္းျပန္မႈျဖစ္ေစရန္ လႈံ႕ ေဆာ္ေပးလိုုက္သလိုုျဖစ္မည္ကိုု ေကာင္းေကာင္းသိရိွမည္ျဖစ္သည္။ သိုု႔ေသာ္လည္း ၎တိုု႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွမည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရိွသည္။ ၎တိုု႔သည္ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားကိုု အကာအကြယ္ေပး ေနသည္ဟုု ဆိုုေနသည္႔တိုုင္ ၎တိုု႔၏ လုုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ လံုုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ မ်ားက အင္အားအလြန္အကၽြံသံုုး ၍ တုုန္႔ျပန္လာရန္ လံႈ႕ ေဆာ္ေပးသလိုုျဖစ္သည္ကိုု ၎တိုု႔သိရိွသည္။ ထိုုသိုု႔တုုန္႔ျပန္ျခင္းေၾကာင္႔ ရိုုဟင္ဂ်ာလူထုု ကိုု ကမၻာတစ္ခုုတြင္ ခြဲထုုတ္လိုုက္သလိုုျဖစ္သြားကာ ARSA ကိုု ေထာက္ခံလာရန္ ေမွ်ာ္မွန္းျခင္းျဖစ္ကာ ရခိုုင္ ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုုင္းတြင္ စစ္ေရးအရ က်ဴးလြန္မႈမ်ားအေပၚ ကမၻာႀကီး၏ မီးေမာင္းထိုုးၾကည္႔ရႈမႈကိုု ျပန္ရရန္ျဖစ္ သည္။ ႏိုုင္ငံေရးအရ မဟာဗ်ဴဟာ၏ လႊမ္းၿခံဳမႈမပါပဲ အလြန္အကၽြံစစ္ေရးအရ တုုန္႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ပါက ARSA ၏ ကစားကြက္အတြင္း တိုုက္ရိုုက္က်ဆင္းသြားႏိုုင္သည္။

ARSA သည္ ဂ်ီဟတ္လုုပ္ေဆာင္ေနေသာ အဖြဲ႕ ဝင္မ်ားဝတ္ဆင္သည္႔ ယူနီေဖာင္းဝတ္ဆင္ထားသူမ်ားထံမွ သင္ တန္းမ်ားလက္ခံရယူသည္႔ ညႊန္ျပေနမႈရိွေသာ္လည္း ARSA ၏ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား သိုု႔မဟုုတ္ အဖြဲ႕ ဝင္မ်ားသည္ ႏိုုင္ငံတကာကိုု ျဖတ္ေက်ာ္လုုပ္ေဆာင္လ်က္ရိွသည္႔ ဂ်ီဟတ္အစီအစဥ္မ်ားကိုု ေထာက္ခံသည္ဆိုုသည္႔ အ ေထာက္အထားမ်ားမရိွေပ။ ထိုုသိုု႔မရိွေသာ္လည္း မူဆလင္အုုပ္စုုအားလံုုးကိုု ခါးသီးေနသူမ်ား၊ မေက်မနပ္ခံစား ေနရမႈမ်ား၏ အထက္ကအတိုုင္း သတ္မွတ္ေျပာၾကားေနမႈမ်ားကိုု ရပ္ပစ္ႏိုုင္လိမ္႔မည္ေတာ႔မဟုုတ္ေပ။ အျခားတ ဖက္တြင္လည္း ေနာက္ထပ္ၾကမ္းတမ္းေသာ စစ္ေရးအရတုုန္႔ျပန္မႈမ်ားႏွင္႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ရိွစခန္းမ်ားသိုု႔ အိုုးမဲ႔အိမ္ မဲ႔ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆက္လက္ပိုု႔ေဆာင္ေနဦးမည္ဆိုုပါက ႏိုုင္ငံတကာတြင္ ျဖတ္ေက်ာ္၍ ဂ်ီဟတ္လုုပ္ေဆာင္ ေနသူမ်ားက အေျခအေနကိုု အသံုုးခ်သြားႏိုုင္သည္႔ အေနအထားကိုု ဖန္တီးေပးလိမ္႔မည္။

ပဋိပကၡ၏ အေၾကာင္းရင္းျမစ္ကိုု ကိုုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းမျပဳနိုုင္သည္ႏွင္႔အမွ် ေပးဆပ္ရမႈမ်ားမွာ တစ္ရက္ထက္ တစ္ရက္ တိုုးလာလိမ္႔မည္ျဖစ္သည္။ သက္ေရာက္မႈမ်ားမွာ ရခိုုင္ျပည္နယ္အေပၚသာမက မူဆလင္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓါတ္မ်ားႏွင္႔ ဗုုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသားေရးဝါဒတိုု႔ ႏိုုးထလ်က္ရိွေသာ ျမန္မာတစ္ႏိုုင္ငံလံုုးအေပၚသိုု႔ က်ေရာက္ လိမ္႔မည္ျဖစ္ၿပီး လူမ်ိဳးအခ်င္းခ်င္းၾကား ယိုုင္နဲ႔နဲ႔ဆက္ဆံေရးကိုု ၿခိမ္းေျခာက္လ်က္ရိွသည္။ အစိုုးရအေနျဖင္႔ အ ေရးေပၚလုုပ္ေဆာင္စရာ ကိစၥရပ္မ်ားစြာရိွေနရာ တိုုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုုင္အဖြဲ႕ မ်ားစြာႏွင္႔ ရႈပ္ေထြးေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုုပ္ငန္းစဥ္၊ စီးပြားေရးကိုု ပဲ႔ကိုုင္ရမည္႔ လုုပ္ငန္းအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ျပည္သူအားလံုုး ပိုုမိုုသာယာဝေျပာေရး အာမခံခ်က္ရိွေရးလုုပ္ငန္းမ်ား ပါဝင္ေနသည္။ ရခိုုင္ျပည္နယ္မွ ပဋိပကၡသည္ ပိုုမိုုနက္နဲလာေလေလ အစိုုးရက လုုပ္ေဆာင္ရမည္႔ အျခားဦးစားေပးမ်ားကိုု ေဘးဖယ္ကာ ဤကိစၥကိုု ေျဖရွင္းရန္ ၿခိမ္းေျခာက္လာေလေလျဖစ္ မည္ျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္း၌ အေျခအတင္ျငင္းခုုန္မႈမ်ားအေပၚတြင္သာမက ျမန္မာႏိုုင္ငံႏွင္႔ ႏိုုင္ငံတကာခ်ိတ္ဆက္ ဆက္ဆံေရးအေပၚတြင္ပါ ဤကိစၥက ဆက္လက္လႊမ္းမိုုးေနေတာ႔မည္ျဖစ္သည္။

ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ျမန္မာဘာသာကုိ ဤေနရာတြင္ ရယူႏုိင္သည္။